Vụ bắt giữ Tổng thống Yoon, sự việc lần đầu tiên xảy ra với một tổng thống đương nhiệm Hàn Quốc, gây chấn động xứ kim chi.
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol - Ảnh: REUTERSNgày 15-1, Tổng thống Yoon Suk Yeol trở thành tổng thống đương nhiệm đầu tiên tại Hàn Quốc bị bắt giữ để thẩm vấn về các cáo buộc hình sự.
Sự kiện này diễn ra sau nhiều tuần ông cố thủ trong dinh thự được ví như "pháo đài", với cáo buộc nổi loạn liên quan việc đưa binh sĩ vũ trang vào quốc hội sau lệnh thiết quân luật gây tranh cãi đêm 3-12-2024.
Văn phòng Điều tra tham nhũng quan chức cấp cao (CIO) có 48 giờ để thẩm vấn trước khi phải xin lệnh giam giữ tối đa 20 ngày hoặc trả tự do cho ông Yoon.
Sau nhiều tuần căng thẳng, CIO cuối cùng đã thi hành được lệnh bắt giữ đối với Tổng thống Yoon. Lực lượng hơn 3.000 cảnh sát được huy động để đảm bảo việc thực thi lệnh bắt diễn ra suôn sẻ.
Trong nhiều tuần trước khi bị bắt, ông Yoon đã cố thủ tại khu dinh thự trên đồi ở Seoul, nơi được bảo vệ nghiêm ngặt bởi Cơ quan An ninh tổng thống (PSS). Đội ngũ này lắp đặt hàng rào thép gai và nhiều chướng ngại vật, khiến khu vực này được ví như một "pháo đài" kiên cố.
Ngày 3-1, CIO từng nỗ lực tiếp cận nhưng bị đặc vụ PSS và binh sĩ quân đội ngăn chặn, làm dấy lên lo ngại về khả năng xảy ra đụng độ bạo lực.
Tuy nhiên khi CIO quay lại vào ngày 15-1 cùng hơn 3.000 cảnh sát và các công cụ hỗ trợ đặc biệt, lực lượng của ông Yoon không kháng cự. Lần này ông Yoon đã chấp nhận trình diện.
Trong thông điệp video phát sau đó, ông tuyên bố đồng ý đi thẩm vấn để tránh xung đột đổ máu giữa lực lượng bảo vệ và cảnh sát. Đồng thời ông vẫn cho rằng lệnh bắt giữ và cuộc điều tra của CIO là bất hợp pháp.
Quyền Tổng thống Hàn Quốc Choi Sang Mok cũng đưa ra lời kêu gọi toàn quốc, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì trật tự.
Ông nói: "Tất cả mọi người và cộng đồng quốc tế đang theo dõi. Chúng ta không thể dung thứ cho bạo lực, vì nó sẽ gây tổn hại không thể khắc phục được đối với lòng tin của người dân và danh tiếng quốc tế của chúng ta".
Nguồn: New York Times - Dữ liệu: THANH BÌNH - Đồ họa: TUẤN ANHTheo quy trình pháp lý, CIO có 48 giờ để thẩm vấn trước khi phải xin lệnh giam giữ tối đa 20 ngày hoặc trả tự do. Trong ngày đầu tiên bị thẩm vấn tại văn phòng CIO, ông Yoon thực hiện "quyền im lặng" và từ chối ghi hình. Một quan chức CIO xác nhận rằng ông Yoon không hợp tác trong quá trình làm việc.
Có khả năng ông Yoon sẽ bị chuyển đến Trung tâm giam giữ Seoul sau 48 giờ thẩm vấn. Đây là nơi từng giam cựu tổng thống Park Geun Hye và các nhân vật nổi tiếng khác như chủ tịch Tập đoàn Samsung Lee Jae Yong. Các luật sư của ông Yoon lập luận rằng lệnh bắt giữ này vi phạm thẩm quyền pháp lý và nhóm điều tra viên CIO đã lạm quyền.
Trong khi đó Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc vẫn đang xem xét tính hợp pháp của kiến nghị luận tội ông Yoon mà quốc hội thông qua vào ngày 14-12-2024. Nếu bị kết tội nổi loạn, ông Yoon có thể đối mặt với án tử hình hoặc tù chung thân. Tuy nhiên cũng có khả năng ông sẽ được Tòa án Hiến pháp phục chức, dù điều này khó dự đoán.
Dư luận Hàn Quốc đang chia rẽ sâu sắc. Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy đa số người dân không ủng hộ quyết định ban bố thiết quân luật của ông Yoon, nhưng tình trạng bế tắc chính trị những tuần qua lại tạo động lực cho những người ủng hộ ông. Nhiều người đã tập trung bên ngoài dinh thự tổng thống để phản đối lệnh bắt giữ, đồng thời hô vang khẩu hiệu "Lệnh bắt giữ bất hợp pháp!".
Đáng chú ý Đảng Quyền lực nhân dân (PPP) của ông Yoon đang có dấu hiệu hồi phục về tỉ lệ ủng hộ. Theo kết quả thăm dò mới nhất của Hãng Realmeter, tỉ lệ ủng hộ dành cho PPP đạt 40,8%, chỉ kém Đảng Dân chủ đối lập (42,2%) - một khoảng cách nhỏ hơn đáng kể so với mức 10,8% của tuần trước.
Tương lai của ông Yoon hiện chưa rõ ràng, nhưng sự kiện này đã đặt ra nhiều câu hỏi quan trọng về sự cân bằng giữa pháp quyền và ổn định chính trị. Trong bối cảnh này, cả thế giới đang hướng ánh mắt về Seoul chờ xem những gì sẽ diễn ra trong những tuần và tháng tới, và liệu Hàn Quốc sẽ vượt qua được thách thức lớn này hay sẽ rơi vào vòng xoáy bất ổn sâu sắc hơn.
Sự kiện Tổng thống Yoon bị bắt không chỉ là một bước ngoặt trong lịch sử chính trị Hàn Quốc mà còn là phép thử đối với nền dân chủ nước này.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh quốc gia Nhà Trắng khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với chính quyền Seoul, đồng thời đánh giá cao nỗ lực của Hàn Quốc trong việc tuân thủ Hiến pháp.
Tại Nhật Bản, Chánh Văn phòng Nội các Yoshimasa Hayashi bày tỏ Tokyo đang theo dõi tình hình "với sự quan tâm đặc biệt và nghiêm túc".

Ngày 28/9, cử tri Moldova trong và ngoài nước đã tham gia bỏ phiếu bầu cử quốc hội, lựa chọn trong 23 ứng cử viên từ các đảng phái và ứng cử viên độc lập.

Truyền thông Trung Quốc đưa tin, hàng loạt máy bay quân sự mới, chưa từng xuất hiện trước công chúng, sẽ được trình diễn tại lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng phát xít trong Thế chiến II, dự kiến diễn ra vào ngày 3/9 sắp tới.

Nhiều người dân Nepal kỳ vọng bà Sushila Karki sẽ giải quyết tình trạng tham nhũng và khôi phục kinh tế đất nước sau khi nhậm chức thủ tướng.

Nga dùng chiến thuật gọng kìm để công phá thành trì Pokrovsk, kết hợp bao vây, cắt tuyến hậu cần với triển khai biệt kích xâm nhập trung tâm.

Ngày 18/8, Ngoại trưởng Israel Gideon Sa’ar đã quyết định hủy thị thực của hai đại diện Australia tại chính quyền Palestine.

Ngày 22/9, Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un tuyên bố, nước này đã sở hữu một loại vũ khí bí mật mới và đạt được những thành tựu quan trọng trong nghiên cứu – phát triển khoa học quốc phòng.

Từ 7-10/10, Ủy ban Pháp lý (Ủy ban 6) của Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 80 tổ chức phiên thảo luận toàn thể về đề mục 'Pháp quyền ở cấp độ quốc gia và quốc tế nhân dịp kỷ niệm 80 năm thành lập Liên hợp quốc'. Phiên thảo luận thu hút sự tham gia, phát biểu của hầu hết các quốc gia thành viên và quan sát viên.

Mỹ xem xét chấm dứt một số quan hệ thương mại với Trung Quốc; Ông Trump: Mỹ tấn công tàu Venezuela, 6 người thiệt mạng

Báo Thế giới và Việt Nam điểm một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng nay, 15/9.