Về phố cổ xứ Huế nghe kể chuyện kỳ công tạo tác tượng thờ ông Táo dịp Tết
TPO - Khi lễ cúng ông Công, ông Táo đến gần, người dân làng Địa Linh (cạnh phố cổ Bao Vinh, phường Hương Vinh, quận Phú Xuân, Huế) trở nên tất bật, bận rộn với công việc tạo tác hàng trăm nghìn bức tượng thờ ông Táo dịp Tết.
 Tiền Phong Nằm cạnh phố cổ Bao Vinh, làng Địa Linh (phường Hương Vinh, quận Phú Xuân) là ngôi làng duy nhất còn lại tại thafh phố Huế hiện còn lưu giữ được nghề làm tượng ông Táo bằng đất nung. 1 |
Nằm cạnh phố cổ Bao Vinh, làng Địa Linh (phường Hương Vinh, quận Phú Xuân) là ngôi làng duy nhất còn lại tại thafh phố Huế hiện còn lưu giữ được nghề làm tượng ông Táo bằng đất nung. |
 Tiền Phong Theo người làng Địa Linh, vào thời Nguyễn, nhà vua cho đặt tại làng một xưởng lấy đất làm gạch với tên gọi Nê ngõa tượng cục. Tên làng là do vua thấy đất tốt nên mới ban cho. Phần lớn các dinh thự, lăng tẩm vua quan triều Nguyễn đều được lấy đất ở Địa Linh để làm gạch phục vụ xây dựng công trình. Về sau, nhận thấy nguồn đất sét có chất lượng tốt, lại dồi dào nên người dân trong thôn đã tận dụng để nặn tượng ông Táo. Đến nay, nghề này đã và được gìn giữ truyền qua bao thế hệ con cháu. 1 |
Theo người làng Địa Linh, vào thời Nguyễn, nhà vua cho đặt tại làng một xưởng lấy đất làm gạch với tên gọi Nê ngõa tượng cục. Tên làng là do vua thấy đất tốt nên mới ban cho. Phần lớn các dinh thự, lăng tẩm vua quan triều Nguyễn đều được lấy đất ở Địa Linh để làm gạch phục vụ xây dựng công trình. Về sau, nhận thấy nguồn đất sét có chất lượng tốt, lại dồi dào nên người dân trong thôn đã tận dụng để nặn tượng ông Táo. Đến nay, nghề này đã và được gìn giữ truyền qua bao thế hệ con cháu. |
 Tiền Phong Những ngày cuối tháng Chạp âm lịch, về làng Địa Linh sẽ dễ dàng bắt gặp cảnh những nghệ nhân làng nghề “có một không hai” xứ Huế tất bật tạo tác tượng thờ ông Táo để cung ứng ra thị trường. 1 |
Những ngày cuối tháng Chạp âm lịch, về làng Địa Linh sẽ dễ dàng bắt gặp cảnh những nghệ nhân làng nghề “có một không hai” xứ Huế tất bật tạo tác tượng thờ ông Táo để cung ứng ra thị trường. |
 Tiền Phong Vào những ngày này, nhà bà Lê Thị Vân (61 tuổi), những người thợ, người thân trong gia đình dồn hết thời gian cho công việc nung và tô vẽ để hoàn thành các sản phẩm tượng ông Táo. Bà Vân kể, nghề này ngày thường ít việc, nhưng đến tháng Chạp, nhà nào cũng phải “tăng ca, tăng kíp”. Mỗi ngày, nhà bà phải làm xong hơn 1.000 bức tượng mới đủ cung cấp cho thương lái chuyển đi tiêu thụ trong và ngoài tỉnh. 1 |
Vào những ngày này, nhà bà Lê Thị Vân (61 tuổi), những người thợ, người thân trong gia đình dồn hết thời gian cho công việc nung và tô vẽ để hoàn thành các sản phẩm tượng ông Táo. Bà Vân kể, nghề này ngày thường ít việc, nhưng đến tháng Chạp, nhà nào cũng phải “tăng ca, tăng kíp”. Mỗi ngày, nhà bà phải làm xong hơn 1.000 bức tượng mới đủ cung cấp cho thương lái chuyển đi tiêu thụ trong và ngoài tỉnh. |
 Tiền Phong Theo bà Vân, để hoàn thành được một bức tượng ông Táo, nghệ nhân làng nghề phải thực hiện nhiều công đoạn công phu, cần sự khéo tay, tỉ mỉ của người thợ làng. 1 |
Theo bà Vân, để hoàn thành được một bức tượng ông Táo, nghệ nhân làng nghề phải thực hiện nhiều công đoạn công phu, cần sự khéo tay, tỉ mỉ của người thợ làng. |
 Tiền Phong Trong đó, công đoạn khó nhất là chuẩn bị nguyên liệu. Đất sét phải được chọn kỹ, sau đó trộn với nước để tạo độ mềm dẻo. Tiếp đó, nguyên liệu làm tượng được chia thành từng khối nhỏ. Nguyên liệu đất sét được nhồi kỹ để đảm bảo độ mềm, dẻo và mịn. Giai đoạn này nếu có sai sót kỹ thuật nhồi đất, khi đúc tượng sẽ bị nứt, không đảm bảo yêu cầu của sản phẩm. 1 |
Trong đó, công đoạn khó nhất là chuẩn bị nguyên liệu. Đất sét phải được chọn kỹ, sau đó trộn với nước để tạo độ mềm dẻo. Tiếp đó, nguyên liệu làm tượng được chia thành từng khối nhỏ. Nguyên liệu đất sét được nhồi kỹ để đảm bảo độ mềm, dẻo và mịn. Giai đoạn này nếu có sai sót kỹ thuật nhồi đất, khi đúc tượng sẽ bị nứt, không đảm bảo yêu cầu của sản phẩm. |
 Tiền Phong Sau khi đất sét nhồi đạt yêu cầu, người thợ dùng khuôn gỗ lim để đúc tượng. Đất sét được cho vào khuôn, nén chặt và gạt bỏ đất thừa, sau đó tượng chêm thêm đất và tạo bề mặt để tượng đứng thẳng. 1 |
Sau khi đất sét nhồi đạt yêu cầu, người thợ dùng khuôn gỗ lim để đúc tượng. Đất sét được cho vào khuôn, nén chặt và gạt bỏ đất thừa, sau đó tượng chêm thêm đất và tạo bề mặt để tượng đứng thẳng. |
 Tiền Phong Khi tượng bằng đất sét khô cứng sẽ được đưa vào lò nung. Vật liệu nung tượng là vỏ trấu. Người thợ đốt trấu và chêm vụn gạch nhỏ giữa các tượng để tạo khoảng cách, đảm bảo tượng không bị vỡ trong quá trình nung. Tượng đất khi cho vào lò đến khi thành phẩm tượng gốm kéo dài trong khoảng 1 tuần. 1 |
Khi tượng bằng đất sét khô cứng sẽ được đưa vào lò nung. Vật liệu nung tượng là vỏ trấu. Người thợ đốt trấu và chêm vụn gạch nhỏ giữa các tượng để tạo khoảng cách, đảm bảo tượng không bị vỡ trong quá trình nung. Tượng đất khi cho vào lò đến khi thành phẩm tượng gốm kéo dài trong khoảng 1 tuần. |
 Tiền Phong “Để đủ sản phẩm cung ứng ra thị trường dịp này gia đình đã chuẩn bị từ nhiều tháng trước bây giờ chỉ hoàn thành những bước cuối cùng. Dự kiến năm nay gia đình cung ứng ra thị trường khoảng hơn 5 vạn ông tượng Táo, với giá gần 2.000 đồng/tượng”, bà Vân nói. 1 |
“Để đủ sản phẩm cung ứng ra thị trường dịp này gia đình đã chuẩn bị từ nhiều tháng trước bây giờ chỉ hoàn thành những bước cuối cùng. Dự kiến năm nay gia đình cung ứng ra thị trường khoảng hơn 5 vạn ông tượng Táo, với giá gần 2.000 đồng/tượng”, bà Vân nói. |
 Tiền Phong Cách nhà bà Vân khoảng 100m, nhà ông Võ Văn Đức (70 tuổi), con trai út của ông là anh Võ Văn Cường (35 tuổi) đang đều tay cho ra những tượng ông Táo bằng chiếc khuôn gỗ lim gia truyền. Anh Cường cho biết, anh được truyền nghề từ bố mình. Anh Cường rất tự hào khi mình được làm và sẽ lưu truyền nghề độc nhất vô nhị ở Huế này. 1 |
Cách nhà bà Vân khoảng 100m, nhà ông Võ Văn Đức (70 tuổi), con trai út của ông là anh Võ Văn Cường (35 tuổi) đang đều tay cho ra những tượng ông Táo bằng chiếc khuôn gỗ lim gia truyền. Anh Cường cho biết, anh được truyền nghề từ bố mình. Anh Cường rất tự hào khi mình được làm và sẽ lưu truyền nghề độc nhất vô nhị ở Huế này. |
 Tiền Phong “Tôi sẽ cố gắng giữ lửa cho nghề đúc tượng ông Táo của gia đình mình để lưu truyền cho con cháu đời sau để không bị mai một”, anh Cường khẳng định. Theo anh Cường, năm nay hộ gia đình anh cho ra thị trường hơn 6 vạn tượng ông Táo. Những bức tượng này được thương lái mua về “bỏ sỉ” tại các chợ, hoặc vận chuyển đi các tỉnh, thành khác để phục vụ nhu cầu của người dân trong dịp Tết. 1 |
“Tôi sẽ cố gắng giữ lửa cho nghề đúc tượng ông Táo của gia đình mình để lưu truyền cho con cháu đời sau để không bị mai một”, anh Cường khẳng định. Theo anh Cường, năm nay hộ gia đình anh cho ra thị trường hơn 6 vạn tượng ông Táo. Những bức tượng này được thương lái mua về “bỏ sỉ” tại các chợ, hoặc vận chuyển đi các tỉnh, thành khác để phục vụ nhu cầu của người dân trong dịp Tết. |
 Tiền Phong Lãnh đạo phường Hương Vinh cho biết, do sản phẩm tượng ông Táo chỉ tiêu thụ mạnh vào dịp cuối năm, đặc biệt vào tháng 11 âm lịch và tháng Chạp, nên địa bàn xã đã có nhiều hộ bỏ nghề, chỉ còn một số hộ dân giữ nghề truyền thống để mưu sinh. Thời gian qua, chính quyền địa phương đã tích cực vận động các hộ dân lưu giữ nghề nặn tượng ông Táo để bảo tồn nghề truyền thống. 1 |
Lãnh đạo phường Hương Vinh cho biết, do sản phẩm tượng ông Táo chỉ tiêu thụ mạnh vào dịp cuối năm, đặc biệt vào tháng 11 âm lịch và tháng Chạp, nên địa bàn xã đã có nhiều hộ bỏ nghề, chỉ còn một số hộ dân giữ nghề truyền thống để mưu sinh. Thời gian qua, chính quyền địa phương đã tích cực vận động các hộ dân lưu giữ nghề nặn tượng ông Táo để bảo tồn nghề truyền thống. |
Cầm 7 sổ đỏ được phường cấp, cụ ông mừng vui ra mặt
09:45 27/10/2025Một phường ở Đà Nẵng tổ chức trao 24 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền trên đất cho người dân sau khi thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp, người dân phấn khởi.
Bắt hai kẻ dùng súng tự chế bắn vỡ kính ô tô trên cao tốc Hải Phòng - Hạ Long
23:00 26/10/2025Ngày 23/9, Công an tỉnh Quảng Ninh thông tin kết quả điều tra vụ việc nhiều ô tô di chuyển trên cao tốc Hải Phòng - Hạ Long bị bắn vỡ kính, đe dọa nghiêm trọng an toàn giao thông. Theo đó, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh đã bắt giữ 2 đối tượng có hành vi “Tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng dạng súng hơi tự chế” bắn vào nhiều ô tô đang lưu thông trên tuyến cao tốc Hải Phòng - Hạ Long. Trước đó, vào khoảng 22h ngày 14/9, trên mạng xã...
Phát động cuộc thi tìm hiểu pháp luật về sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả
23:00 26/10/2025Cuộc thi nhằm tuyên truyền về pháp luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả tới người dân, đặc biệt là giới trẻ, với thông điệp “Tiết kiệm điện thành thói quen.”
Khoảnh khắc bảo vệ chung cư lao xuống dòng nước xiết cứu 2 mẹ con ở Đà Nẵng
23:00 26/10/2025Một người phụ nữ chở con nhỏ bị nước lũ cuốn ngã xe giữa đường ngập ở Đà Nẵng. Giữa thời điểm sinh tử, bảo vệ chung cư gần đó đã kịp thời lao xuống cứu hai mẹ con thoát khỏi dòng nước xiết.
Cảnh báo nguy cơ bị lừa khi mua bán vé ‘Hạ Long Concert 2025’
23:00 26/10/2025Công an tỉnh Quảng Ninh cho hay đã phát hiện một số người dùng nhiều căn cước công dân để đăng ký nhận vé mời “Hạ Long Concert 2025”, sau đó rao bán trên mạng xã hội nhằm trục lợi.
Quân khu 5 đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh, mãi xứng đáng với truyền thống anh hùng
13:45 26/10/2025Đà Nẵng - Quân khu 5 đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh, khẳng định bản lĩnh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới.
Nuốt gần 100 viên nam châm nhỏ, bé trai 13 tuổi phải cắt ruột để cứu mạng
07:45 26/10/2025Một cậu bé 13 tuổi ở New Zealand vừa phải trải qua ca phẫu thuật khẩn cấp sau khi nuốt gần 100 viên nam châm nhỏ, trò 'thí nghiệm vui' tưởng vô hại nhưng suýt cướp đi mạng sống của em.
Một trường bất ngờ tăng điểm chuẩn sau khi công bố
20:00 24/10/2025Gần 18h ngày 23/8, Đại học Thủ Đô Hà Nội bất ngờ công bố điểm trúng tuyển theo phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT đối với thí sinh sử dụng tổ hợp C00 để xét tuyển vào 10 ngành. Mức điểm của những ngành này dao động từ 25,41-28,13. Điều đáng chú ý là từ trước đó, vào 9h cùng ngày, trường đã công bố điểm chuẩn của 10 ngành này với mức từ 24,66-27,38. Như vậy, điểm chuẩn mới đã tăng 0,75 so với thông báo cũ. Độc giả có thể so sánh mức điểm...
Địa phương nào tập trung nhiều giáo sư, phó giáo sư nhất Việt Nam?
20:00 24/10/2025Theo báo cáo của Bộ GD&ĐT tại Hội nghị giáo dục đại học năm 2025, cả nước hiện có gần 94.000 giảng viên đại học, tăng liên tiếp bốn năm qua. Trình độ của đội ngũ giảng viên đại học hiện nay như sau: Tỉ lệ giảng viên có chức danh giáo sư và phó giáo sư cũng tăng dần đều hằng năm (năm 2024: 743 giáo sư, 5.629 phó giáo sư; năm 2025: 785 giáo sư, 5.908 phó giáo sư). Hà Nội hiện đang dẫn đầu cả nước về số lượng giáo sư, phó giáo sư làm việc trong các...
