Từ sinh viên trung cấp nghề đến nhà nghiên cứu hàng đầu thế giới sau 10 năm

Giáo sư Cao Hội Quân sinh năm 1976, trong một gia đình nghèo ở Hắc Long Giang (Trung Quốc). Với mong muốn giảm bớt gánh nặng cho bố mẹ, ở tuổi 15, thay vì vào THPT như bạn bè đồng trang lứa ông quyết định chọn Trường Trung cấp Kỹ thuật Công nghiệp số 1 Thiểm Tây để tiếp tục học. Ông cho rằng, học trung cấp có thể đi làm sớm hơn kiếm tiền phụ giúp đình.

Hy vọng mức lương ổn định sau khi ra trường nên trong quá trình học ông rất chăm chỉ và luôn nắm bắt mọi cơ hội để hoàn thiện bản thân. Khi vào học chuyên ngành, ông nhận ra để có tương lai tốt đẹp hơn cần phải liên thông lên đại học. Do đó, sau khi tốt nghiệp trung cấp năm 1995, ông quyết định học đại học.

Nhận thức rõ hoàn cảnh khó khăn của gia đình, dù tiếp tục đi học nhưng ông không muốn tăng thêm gánh nặng cho bố mẹ nên tranh thủ vừa học vừa làm. Với sự nỗ lực không ngừng nghỉ, đến tháng 7/1998 ông tốt nghiệp đại học. Lúc này, ông lại đặt ra mục tiêu thi cao học. Đây là kỳ thi khốc liệt, gia đình Hội Quân lại không có điều kiện, nếu muốn thi đồng nghĩa ông phải nghỉ việc. Đúng lúc ông đang do dự, bố mẹ lại hết lòng ủng hộ.

Đến tháng 2/2001, ông nhận bằng thạc sĩ tại Đại học Công nghiệp Thẩm Dương và tốt nghiệp tiến sĩ ngành Khoa học Kỹ thuật điều khiển ở Đại học Công nghiệp Cáp Nhĩ Tân vào tháng 4/2005. 4 năm học tiến sĩ, ông xuất bản được 10 bài báo trên các tạp chí uy tín trong và ngoài nước. Thậm chí, sau này luận án tốt nghiệp tiến sĩ của ông còn được bình chọn là 1 trong 100 công trình nghiên cứu xuất sắc nhất ở Trung Quốc.

Với thành tích này, ông không chỉ được Đại học Công nghiệp Cáp Nhĩ Tân giữ lại làm giảng viên. Ông còn được đặc cách phong hàm giáo sư ở tuổi 29 và trở thành nhà nghiên cứu hàng đầu thế giới trong lĩnh vực điều khiển học. Tháng 9/2005, ông được chọn vào Kế hoạch bồi dưỡng nhân tài xuất sắc thế kỷ mới của Bộ Giáo dục Trung Quốc nên có cơ hội sang Canada hoàn thành chương trình nghiên cứu sau tiến sĩ tại Đại học Alberta.

Về nước cuối năm 2007, ông quay lại Đại học Công nghiệp Cáp Nhĩ Tân làm việc. Theo Sohu, sự trở về của ông đã rút ngắn khoảng cách của Trung Quốc với các nước trên thế giới trong việc nghiên cứu và phát triển thiết bị kỹ thuật điều khiển công nghiệp.

Hiện tại, ông tham gia vào quá trình nghiên cứu và phát triển thiết bị kiểm tra tự động đồng hồ đo ô tô. Nghiên cứu của ông đã nâng cao hiệu quả độ chính xác của việc kiểm tra sản xuất đồng hồ đo ở Trung Quốc.

Tính đến tháng 1/2021, giáo sư Hội Quân đã được cấp 80 bằng sáng chế phát minh quốc gia và 1 bằng sáng chế phát minh của Mỹ. Đến nay, ông đã công bố hơn 100 bài báo trên các tạp chí quốc tế hàng đầu với 20.000 lượt trích dẫn theo SCI, trong đó có 76 bài thuộc top được trích dẫn nhiều theo ESI. Từ năm 2014 đến năm 2020, ông liên tục lọt top những nhà khoa học có lượt trích dẫn cao nhất toàn cầu.

Giáo sư Hội Quân hiện chủ yếu nghiên cứu hệ thống điều khiển được kết nối mạng, điều khiển thông minh và điều khiển bền vững (Robust Control). Là một trong những nhà khoa học hàng đầu thế giới trong lĩnh vực điều khiển học, năm 2023, ông vinh dự nhận được Giải thưởng IEEE Norbert Wiener. Đây là giải thưởng danh giá nhất của Hội Kỹ sư Điện và Điện (IEEE) trao cho những nhà khoa học có đóng góp quan trọng trong lĩnh vực khoa học hệ thống, kỹ thuật hệ thống và điều khiển học.

Trước đó, năm 2013, giáo sư Hội Quân cũng từng nhận được giải thưởng IEEE J. David Irwin Early Career củaI IEEE vì những thành tích xuất sắc trong giai đoạn đầu của sự nghiệp. Năm 2014, ông được Thomson Reuters (nay là Clarivate Analytics) vinh danh là một trong những nhà khoa học có ảnh hưởng nhất thế giới.

Ngoài giảng dạy ở Đại học Công Nghiệp Cáp Nhĩ Tân, hiện Giáo sư Hội Quân còn giữ nhiều chức vụ quan trọng tại đây như: Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Khoa học liên ngành, Giám đốc Viện Nghiên cứu hệ thống và điều khiển thông minh và Viện trưởng Viện khoa học.