Tin tức thế giới 6-2: 20.000 công chức Mỹ đồng ý từ chức; Trung Quốc đã khởi kiện Mỹ tại WTO

Tổng thư ký LHQ cảnh báo ông Trump "thanh lọc sắc tộc" tại Gaza; Tân Bộ trưởng Tư pháp Mỹ dọa sa thải cấp dưới không bảo vệ ông Trump.

Tỉ phú Elon Musk hoạt động đặc biệt tích cực từ khi sau lễ nhậm chức tổng thống nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump - Ảnh: REUTERS

Ông Musk kiểm tra cơ quan bảo hiểm y tế

Theo Hãng tin Reuters, ngày 5-2 (giờ địa phương), Ban Hiệu suất chính phủ Mỹ (DOGE) do tỉ phú Elon Musk lãnh đạo đã được phép tiếp cận hệ thống và công nghệ tại Cơ quan Quản lý chương trình Medicare và Medicaid (CMS).

Medicare là chương trình bảo hiểm y tế cho người cao tuổi và người khuyết tật, trong khi Medicaid dành cho người có thu nhập thấp. Hai chương trình này cung cấp dịch vụ bảo hiểm cho tổng cộng hơn 140 triệu người tại Mỹ và được quản lý bởi CMS.

"CMS có hai cán bộ cấp cao - một ở mảng chính sách, một ở mảng vận hành - đang phụ trách quá trình hợp tác với DOGE, đảm bảo quyền truy cập phù hợp vào các hệ thống và công nghệ của CMS.

Chúng tôi đang thận trọng xem xét các lĩnh vực có thể sử dụng nguồn lực hiệu quả hơn, nhằm đáp ứng mục tiêu của Tổng thống Donald Trump", cơ quan này cho biết trong một thông cáo.

Báo Wall Street Journal cũng khẳng định đại diện DOGE đã có mặt tại trụ sở CMS trong vài ngày qua để xem xét công nghệ vận hành hệ thống bảo hiểm y tế và các dòng tiền chảy qua đó. Trọng tâm của DOGE là nhận diện những hạng mục được cho là "lãng phí hoặc gian lận".

Ngoài ra, DOGE cũng đánh giá cơ cấu tổ chức và phân bổ nhân sự của CMS.

Trong một bài đăng trên mạng xã hội X, ông Musk dẫn lại thông tin kiểm tra CMS và khẳng định: "Đây là nơi đang diễn ra những vụ gian lận quy mô lớn".

Tuy nhiên, vị tỉ phú này không cung cấp bằng chứng xác thực nào.

Trung Quốc khởi kiện Mỹ tại WTO

Theo phóng viên TTXVN tại Geneva, ngày 5-2, Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cho biết Trung Quốc đã khởi kiện về thuế quan do Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt đối với hàng hóa Trung Quốc.

Trong tuyên bố được WTO trích dẫn, chính quyền Bắc Kinh cho biết các biện pháp nêu trên dường như không phù hợp với các nghĩa vụ của Mỹ theo thỏa thuận dẫn đến việc thành lập cơ quan thương mại này.

Tuyên bố khẳng định: "Trung Quốc có quyền đưa ra các biện pháp và khiếu nại bổ sung liên quan đến các vấn đề được xác định tại đây trong quá trình tham vấn và trong bất kỳ yêu cầu thành lập hội đồng nào trong tương lai".

Tuy nhiên, động thái kiện tụng này khó có thể mang lại kết quả, trừ khi cả Trung Quốc và Mỹ tìm được tiếng nói chung để tự giải quyết tranh chấp khi hệ thống giải quyết tranh chấp của WTO, vốn được thiết kế để xử lý những tình huống này, lại đang tê liệt trong nhiều năm.

Lầu Năm Góc sẵn sàng xem xét mọi phương án tại Gaza

Dòng người Palestine tị nạn rời khu vực thành phố Gaza hoang tàn để trở về quê hương vào ngày 19-1 - Ảnh: AFP

Ngày 5-2, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth tuyên bố Lầu Năm Góc "sẵn sàng cân nhắc mọi phương án" cho vấn đề Gaza.

Phát biểu trước thềm cuộc gặp với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, ông Hegseth khẳng định: "Về Gaza, khái niệm 'điên rồ' nghĩa là lặp đi lặp lại một cách giải quyết không hiệu quả.

Tổng thống Donald Trump sẵn sàng suy nghĩ sáng tạo, tìm những cách thức mới mẻ, độc đáo để giải quyết vấn đề tưởng chừng bế tắc… Chúng tôi sẵn sàng xem xét mọi lựa chọn".

Ngoài ra, ông Hegseth cũng tuyên bố Bộ Quốc phòng Mỹ sẽ cung cấp cho Israel những vũ khí "chưa từng cung cấp trước đây" và "hữu ích trong việc tiêu diệt các thế lực cực đoan".

Cũng trong ngày 5-2, Thư ký Nhà Trắng Karoline Leavitt khẳng định ông Trump tin rằng Washington cần tham gia vào quá trình phục dựng Dải Gaza "nhằm đảm bảo sự ổn định của khu vực".

Tuy nhiên, bà Leavitt nhấn mạnh điều đó "không đồng nghĩa việc sẽ cho binh sĩ đổ bộ xuống Gaza".

Những tuyên bố trên được đưa ra chỉ một ngày sau khi ông Trump nêu đề xuất di dời toàn bộ 2 triệu người Palestine ở Dải Gaza đến các nước lân cận, để dải dất này cho Mỹ tiếp quản và xây dựng một khu nghỉ dưỡng ven biển.

Tổng thư ký LHQ cảnh báo ông Trump "thanh lọc sắc tộc" tại Gaza

Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres - Ảnh: REUTERS

Ngày 5-2, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres yêu cầu ông Trump tránh bất kỳ hình thức "thanh lọc sắc tộc" nào ở Dải Gaza.

Ông Guterres phát biểu trước thềm một cuộc họp của Ủy ban Liên Hợp Quốc về việc thực thi quyền không thể chối bỏ của người dân Palestine: "Trong quá trình tìm kiếm giải pháp, chúng ta không được làm vấn đề trở nên trầm trọng hơn. Điều tối quan trọng là tuân thủ những giá trị cốt lõi của luật pháp quốc tế.

Cần phải tránh mọi hình thức thanh lọc sắc tộc. Chúng ta phải tái khẳng định giải pháp hai nhà nước".

Cũng trong cuộc họp trên, ông Guteress tiếp tục khẳng định: "Bất kỳ nền hòa bình bền vững nào cũng phải có sự tiến bộ cụ thể, không thể đảo ngược và lâu dài hướng đến giải pháp hai nhà nước; chấm dứt tình trạng chiếm đóng và thiết lập một nhà nước Palestine độc lập, trong đó Gaza là một phần không thể tách rời.

Một nhà nước Palestine có khả năng tồn tại bền vững, có chủ quyền, cùng chung sống hòa bình và an ninh bên cạnh Israel là giải pháp duy nhất cho sự ổn định tại Trung Đông".

Đại sứ của Chính quyền Palestine (PA) tại Liên Hiệp Quốc, ông Riyad Mansour, cũng phát biểu tại cuộc họp: "Chúng tôi không có tổ quốc nào ngoài Palestine và Gaza là một phần quý báu trong đó. Chúng tôi sẽ không rời khỏi Gaza. Không quyền lực nào trên mặt đất có thể đưa người Palestine ra khỏi quê hương của tổ tiên chúng tôi, bao gồm Gaza.

Chúng tôi muốn xây dựng lại vùng đất này. Chúng tôi kêu gọi tất cả quốc gia giúp chúng tôi trong hành trình này. Chúng tôi sẽ không hướng đến bất kỳ quê hương hay đất nước nào khác".

20.000 viên chức liên bang Mỹ đã đồng ý từ chức

Đề xuất viên chức liên bang Mỹ tự nguyện từ chức và nghỉ việc để được bồi thường lương đến hết tháng 9-2025 sẽ hết hạn vào ngày 6-2.

Trước thềm hạn chót này, một nguồn tin từ Nhà Trắng cho biết đã có khoảng 20.000 viên chức phản hồi đồng ý với đề nghị trên, tương đương 1% lực lượng viên chức liên bang nước này.

Với việc hạn chót đến gần, chính quyền ông Trump đang liên tục nhắc lại cảnh báo rằng hầu hết các cơ quan liên bang sẽ phải cắt giảm biên chế. Thông điệp này được xem như áp lực thúc đẩy các viên chức chấp nhận đề xuất trên.

Tuy nhiên, nhiều công đoàn viên chức liên bang đang kêu gọi các công đoàn viên từ chối gói hỗ trợ này, đồng thời đặt nghi vấn đối với tính hợp pháp và khả năng chi trả của nó.

Tân Bộ trưởng Tư pháp Mỹ dọa sa thải cấp dưới không bảo vệ ông Trump

Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Pam Bondi - Ảnh: REUTERS

Ngày 5-2, tân Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Pam Bondi ban hành chỉ thị cho phép sa thải các luật sư thuộc bộ này từ chối đưa ra các lập luận pháp lý ủng hộ chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Văn bản được bà Bondi phát hành nêu rõ: "Bất kỳ luật sư nào của Bộ Tư pháp không ký tên vào các bản tóm lược pháp lý, từ chối đưa ra lập luận thiện chí để bảo vệ chính quyền ông Trump hoặc bằng cách nào đó làm chậm trễ hoặc cản trở nhiệm vụ của Bộ Tư pháp đều có thể bị kỷ luật hoặc sa thải".

Bộ trưởng Tư pháp Mỹ nhấn mạnh: "Các luật sư của Bộ Tư pháp không được lấy quan điểm chính trị hay lập luận cá nhân của họ để 'thay thế' kết quả đã được quyết định qua bầu cử".

Bà Bondi dự kiến cũng sẽ cho tiến hành rà soát các vụ án hình sự và dân sự chống lại ông Trump dưới thời tổng thống tiền nhiệm Joe Biden. Ngoài ra, bà cũng sẽ cho xem xét các vụ khởi tố nhằm vào những người ủng hộ ông Trump trong sự kiện bạo loạn tại Điện Capitol ngày 6-1-2021.

Những động thái trên được bà Bondi tiến hành ngay trong ngày đầu tiên làm bộ trưởng Tư pháp. Bộ Tư pháp Mỹ chịu trách nhiệm bảo vệ các chính sách của chính quyền và các quan chức chính phủ trước những thách thức pháp lý trên cả nước.

Thủ tướng Pháp vượt hai vòng biểu quyết bất tín nhiệm

Thủ tướng Pháp François Bayrou - Ảnh: REUTERS

Ngày 5-2, Thủ tướng Pháp Francois Bayrou thành công vượt qua sau hai cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm tại Quốc hội. Kết quả này giúp Chính phủ Pháp tiến gần hơn đến việc thông qua ngân sách 2025 đầy tranh cãi.

Hai cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm được các đảng cực tả - phe chiếm nhiều ghế nhất tại Quốc hội - khởi xướng. Tuy nhiên, ngay từ đầu khả năng thành công của chúng đều rất thấp do không được Đảng cực hữu Mặt trận Dân tộc (NR) và Đảng Xã hội ủng hộ.

Cụ thể, 128 nghị sĩ đã bỏ phiếu ủng hộ đề xuất bất tín nhiệm đầu tiên và 122 người ủng hộ đề xuất thứ hai, thấp hơn đáng kể so với mốc 289 phiếu cần thiết để thông qua bất tín nhiệm.

Hai cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm trên được đề xuất sau khi ông Bayrou sử dụng quyền hiến định đặc biệt để "thông qua" ngân sách 2025 mà không cần biểu quyết từ quốc hội.

Công cụ này cho phép chính phủ thiểu số ban hành luật mà không cần sự phê chuẩn chính thức của các nghị sĩ, song có thể đối diện việc bị biểu quyết bất tín nhiệm.

Tình mẫu tử

Gabin, bé trai sinh non khi chưa đầy 6 tháng tuổi thai, dù vẫn đang phải đeo mặt nạ dưỡng khí nhưng đã biết đưa tay lên chạm vào mũi mẹ, chị Doriane. Tay máy người Pháp Maylis Rolland đã chớp được khoảnh khắc này trong một bệnh viện ở TP. Rennes (Pháp) - Ảnh: DW