Tàu do thám Nga bị cháy, mất lái ngoài khơi Syria

Bản ghi âm và hình ảnh công bố hôm 7/2 cho thấy tàu do thám Kildin của Nga từng bị cháy, mất lái ngoài khơi Syria hồi tháng trước.

Hãng thông tấn AP ngày 7/2 công bố bản ghi âm điện đàm, trong đó một tàu Nga đề nghị tàu hàng Milla Moon treo cờ Togo chuyển kênh để tiếp tục liên lạc. Sau khi thủy thủ đoàn Milla Moon đổi kênh, một người đàn ông nói tiếng Anh với giọng địa phương thông báo họ là tàu hải quân.

"Milla Moon, tàu hải quân đang ở trên hướng di chuyển của các vị. Đề nghị các vị chuyển hướng. Chúng tôi không điều khiển được phương tiện, con tàu đang trôi dạt", người đàn ông nói.

Thủy thủ tàu Milla Moon sau đó xác nhận rằng họ sẽ đổi lộ trình.

Các quan chức phương Tây cho biết thông báo được phát từ tàu do thám Kildin thuộc Hạm đội Biển Đen hải quân Nga, khi nó bị cháy và trôi dạt ngoài khơi Syria ngày 23/1. Một chiến hạm NATO hoạt động gần đó đã chụp ảnh cột khói bốc lên và thu được đoạn liên lạc điện đàm.

Khói bốc lên từ trinh sát hạm Kildin ở ngoài khơi Syria trong ảnh công bố ngày 7/1. Ảnh: AP

Tàu Kildin cháy trong khoảng 4 tiếng. Thủy thủ đoàn treo hai quả cầu đen trên cột ăng ten, tín hiệu hàng hải thông báo rằng tàu đã mất kiểm soát, đồng thời mở bạt che xuồng cứu sinh nhưng không hạ chúng xuống biển. Kíp tàu Kildin sau đó kiểm soát được đám cháy và khôi phục khả năng điều khiển phương tiện.

Chưa rõ nguyên nhân vụ cháy và mức độ hư hại. Tàu Kildin sau đó tiếp tục làm nhiệm vụ ở vùng biển ngoài khơi cảng Tartus của Syria, hoạt động cùng một hộ vệ hạm và một tàu tiếp vận.

Theo các quan chức quốc phòng phương Tây, tàu Kildin đang thu thập thông tin tình báo về hoạt động của NATO tại Địa Trung Hải và di chuyển gần khu vực Thổ Nhĩ Kỳ diễn tập quân sự trước khi hỏa hoạn xảy ra. Thủy thủ đoàn không phản hồi đề nghị giúp đỡ từ chiến hạm NATO.

Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói ông không biết về đám cháy trên tàu do thám Kildin, cũng như nhiệm vụ của tàu khi đó. Tuy nhiên, ông bác bỏ nhận định cho rằng vụ hỏa hoạn là dấu hiệu cho thấy năng lực sẵn sàng chiến đấu của hải quân Nga bị suy giảm.

"Đánh giá tình trạng của cả hạm đội dựa vào sự cố đơn lẻ của một con tàu là không chuyên nghiệp", ông cho biết.

Michel Olhagaray, cựu phó đô đốc và từng là giám đốc trung tâm nghiên cứu quân sự cấp cao của Pháp, nhận định vụ hỏa hoạn làm nổi bật khó khăn về hậu cần của Nga khi duy trì hiện diện hải quân ở Địa Trung Hải, cách xa các căn cứ ở Bắc Cực và Biển Baltic.

Hạm đội Biển Đen, lực lượng gần nhất của Nga, không thể hoạt động ở Địa Trung Hải vì Thổ Nhĩ Kỳ đã phong tỏa eo biển Bosporus nối khu vực này với Biển Đen.

Vị trí căn cứ Hmeymim và Tartus. Đồ họa: AP

Theo các quan chức phương Tây, NATO đang theo dõi chặt chẽ hạm đội tàu do thám của Nga, vì lo ngại Moskva có thể phá hoại các tuyến cáp quang và đường ống ngầm.

Kildin là một trong 9 tàu do thám thuộc Đề án 861M, được hải quân Liên Xô biên chế tháng 5/1970 và trang bị cho Hạm đội Biển Đen. Tàu có thủy thủ đoàn 85 người, lượng giãn nước 1.560 tấn, tốc độ tối đa 30 km/h và tầm hoạt động gần 18.000 km.

Các tàu thuộc Đề án 861M có nhiệm vụ trinh sát tín hiệu, chặn thu và xác định vị trí nguồn phát vô tuyến. Thông tin thu được giúp Nga phát hiện sớm mối đe dọa và xây dựng biện pháp đối phó phù hợp. Mỗi chiếc được trang bị radar trinh sát điện tử Bizan, radar dẫn đường Don, hệ thống định vị thủy âm MG-329, tổ hợp thông tin liên lạc dưới nước MG-13/26 cùng nhiều hệ thống điện tử chuyên biệt.

Nguyễn Tiến (Theo AP, AFP, Reuters)