Sắc lệnh hủy 'sinh ra ở Mỹ là công dân Mỹ' của ông Trump bị chặn dài hạn

Thêm một thẩm phán liên bang Mỹ ra phán quyết ngăn chặn tạm thời sắc lệnh hủy quyền "sinh ra ở Mỹ là công dân Mỹ' của ông Trump với thời hạn chưa xác định.

Tổng thống Mỹ Donald Trump - Ảnh: REUTERS

Theo Hãng tin Reuters, ngày 5-2 (giờ địa phương), thẩm phán liên bang Mỹ Deborah Boardman vừa ban hành lệnh cấm tạm thời (preliminary injunction) về việc ngăn chặn chính quyền Tổng thống Donald Trump thực thi sắc lệnh hủy quyền "sinh ra ở Mỹ là công dân Mỹ".

Preliminary injunction là một biện pháp pháp lý tạm thời do tòa án ban hành nhằm ngừng một hành động cụ thể của một bên trong một vụ kiện, cho đến khi có phán quyết cuối cùng về vụ án.

Lệnh cấm tạm thời trên được cho là giải pháp ngăn chặn sắc lệnh của ông Trump dài hạn hơn so với phán quyết "ngăn chặn 14 ngày" mà một thẩm phán liên bang khác công bố hôm 23-1 vừa qua.

Thông thường, lệnh cấm tạm thời này không quy định thời hạn cụ thể và sẽ chỉ được gỡ sau khi vụ kiện được giải quyết hoặc tòa án cấp trên ra lệnh gỡ.

Sắc lệnh hủy quyền "sinh ra ở Mỹ là công dân Mỹ" được ông Trump ký ngày 20-1, trực tiếp hủy quyền công dân mặc định mà gần như mọi trẻ em được sinh ra trên lãnh thổ Mỹ hưởng.

Theo sắc lệnh này, con cái của người nhập cư không hợp pháp hoặc những người chỉ ở đất Mỹ với mục đích tạm thời như học tập, du lịch... sẽ không được công nhận là công dân Mỹ.

Sắc lệnh có hiệu lực 30 ngày sau khi được ký, tức từ ngày 19-2. Ngay sau khi được ký, quyết định này đã vấp phải nhiều vụ kiện riêng biệt từ một số tiểu bang. Vụ kiện ở bang nào sẽ được xét xử riêng biệt tại trụ sở tòa án liên bang đặt ở bang đó.

Tại phiên điều trần ở bang Maryland, bà Boardman khẳng định: "Hiện nay, gần như mọi đứa trẻ sinh ra trên lãnh thổ Mỹ đều nghiễm nhiên có quốc tịch Mỹ từ lúc chào đời. Đó là luật và là truyền thống của nước chúng ta. Luật và truyền thống đó sẽ vẫn giữ nguyên cho đến khi đơn kiện (tại bang Maryland) được giải quyết".

Nữ thẩm phán khẳng định sắc lệnh của ông Trump "mâu thuẫn với ngôn ngữ rõ ràng của Tu chính án thứ 14, đi ngược lại phán quyết ràng buộc của Tòa án Tối cao tồn tại suốt 125 năm và tương phản lịch sử 250 năm về việc công nhận quốc tịch theo nơi sinh của nước Mỹ".

Phản hồi quyết định của bà Boardman, luật sư của Bộ Tư pháp Mỹ đã đề nghị bà cho 60 ngày để phản hồi lệnh ngăn chặn. Tuy nhiên, luật sư này không cho biết chính quyền ông Trump có kháng cáo hay không.

Bộ Tư pháp Mỹ và các luật sư thuộc bộ này chịu trách nhiệm bảo vệ các chính sách của chính quyền và các quan chức chính phủ trước những thách thức pháp lý trên cả nước.

Nếu Nhà Trắng quyết định kháng cáo, vụ kiện có thể sẽ được chuyển lên Tòa án Tối cao giải quyết.

Dự kiến từ nay đến ngày 10-2, sắc lệnh của ông Trump sẽ còn gặp nhiều phán quyết bất lợi vì có đến ít nhất ba buổi điều trần cho ba vụ kiện riêng biệt tại các bang khác được tổ chức trong tuần này.