Rút ngắn thời gian, tránh chồng chéo trong thủ tục cấp phép xây dựng

Về thủ tục cấp phép xây dựng, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, đây là công cụ quản lý cuối cùng, bảo đảm công trình đáp ứng quy hoạch, thiết kế, phòng cháy chữa cháy, môi trường. Tuy nhiên, cần rút ngắn thời gian, tránh chồng chéo, đồng thời phân cấp nhưng vẫn giữ tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế về năng lực cán bộ, đơn vị tư vấn, giám sát, nhà thầu.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà phát biểu tại cuộc họp. Ảnh: VGP.

Sáng 12/9, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe báo cáo, cho ý kiến về sửa đổi Luật Xây dựng (Dự thảo Luật), với sự tham gia của nhiều bộ, ngành, địa phương, chuyên gia, hiệp hội trong ngành xây dựng.

Theo báo cáo, dự thảo Luật dự kiến sửa đổi, điều chỉnh 141/168 điều, sắp xếp lại thành 8 chương, 96 điều, tập trung vào 4 nhóm vấn đề lớn.

Một là đổi mới phương thức, nâng cao hiệu quả quản trị trong đầu tư xây dựng. Hai là cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, điều kiện đầu tư, kinh doanh. Ba là phân cấp quản lý từ Trung ương đến địa phương, đồng thời gắn trách nhiệm rõ ràng cho các chủ thể tham gia hoạt động xây dựng, bảo đảm minh bạch, hiệu quả, trách nhiệm giải trình. Bốn là chỉ quy định những vấn đề khung, nguyên tắc thuộc thẩm quyền Quốc hội; các quy định chi tiết giao Chính phủ quyết định.

Sau khi nghe các ý kiến tại cuộc họp, phát biểu kết luận, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nhấn mạnh, Bộ Xây dựng phải bám sát cơ sở chính trị, chỉ đạo của Bộ Chính trị và Chính phủ; coi việc sửa đổi Luật Xây dựng là nhiệm vụ cấp bách, nhằm thể chế hóa chủ trương phân cấp, phân quyền, sắp xếp đơn vị hành chính, tổ chức lại chính quyền địa phương 2 cấp. Luật cần đồng bộ, thống nhất với các luật liên quan như Đất đai, Quy hoạch, Đầu tư, tạo thuận lợi cho địa phương thực thi.

Theo Phó Thủ tướng, các điều, khoản trong Dự thảo Luật cần phân loại thành 4 nhóm.

Thứ nhất là nhóm chỉnh sửa kỹ thuật, câu chữ để bảo đảm tính thống nhất với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Thứ hai là nhóm thay đổi chính sách, cần tập trung phân tích sâu, nhất là các vấn đề phân cấp, thẩm quyền và kỹ thuật quản lý.

Thứ ba là nhóm đơn giản hóa thủ tục hành chính, có thể cắt giảm 50% công đoạn, áp dụng cơ chế "một cửa, một bộ hồ sơ".

Thứ tư là nhóm về ứng dụng công nghệ thông tin và dữ liệu số trong quản lý xây dựng. "Chúng ta phải loại bỏ khỏi dự thảo những quy định trùng lặp với luật khác", Phó Thủ tướng nói.

Cho ý kiến về một số vấn đề cụ thể, Phó Thủ tướng đề nghị cách phân loại dự án phải dựa trên tính chất công trình, mức độ phức tạp về công nghệ, ảnh hưởng đến an toàn, môi trường và xã hội. Một khu đô thị vốn lớn nhưng kỹ thuật quen thuộc thì khác hẳn một cây cầu công nghệ mới lần đầu áp dụng. Cách phân loại phải sát thực tế hơn.

Từ đó, theo Phó Thủ tướng, việc xác định đối tượng quản lý cần tập trung vào ba nhóm: Chủ đầu tư và chủ quản đầu tư; tư vấn thiết kế, giám sát, thẩm định; nhà thầu chính và phụ. Ngay cả hộ gia đình, tổ chức nhỏ khi tham gia xây dựng cũng là chủ thể phải được điều chỉnh, gắn với trách nhiệm hợp đồng, thanh toán, bảo hành và bảo vệ quyền lợi các bên.

Về thủ tục cấp phép xây dựng, Phó Thủ tướng nhấn mạnh, đây là công cụ quản lý cuối cùng, bảo đảm công trình đáp ứng quy hoạch, thiết kế, phòng cháy chữa cháy, môi trường. Tuy nhiên, cần rút ngắn thời gian, tránh chồng chéo, đồng thời phân cấp nhưng vẫn giữ tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế về năng lực cán bộ, đơn vị tư vấn, giám sát, nhà thầu.

"Không nên sợ tên gọi giấy phép. Quan trọng là cải cách quy trình, nhiều thủ tục trong một bộ hồ sơ, một cửa, rõ thẩm quyền. Nếu hồ sơ thiết kế khả thi đã tích hợp đầy đủ các nội dung này thì việc cấp phép gần như chỉ mang tính khẳng định", Phó Thủ tướng trao đổi.

Nêu tình trạng còn thiếu quy chuẩn, định mức, đơn giá trong lĩnh vực xây dựng khiến cả cơ quan Trung ương lẫn địa phương đều vướng, Phó Thủ tướng đề nghị mở hướng tham khảo, áp dụng tiêu chuẩn quốc tế, công nghệ của nước sản xuất đối với những lĩnh vực trong nước chưa ban hành. Điều này đặc biệt quan trọng với các công trình mới như đường sắt tốc độ cao, cao tốc, sân bay.

Ngoài ra, Luật cần cho phép sử dụng tư vấn nước ngoài khi trong nước chưa đủ năng lực, để đảm bảo tính khách quan, khoa học. Việc tổ chức ban quản lý dự án cũng phải linh hoạt, tránh tình trạng "không mời được tư vấn thì dự án ách tắc".