Phó Thủ tướng: Cần áp dụng bảng giá đất thống nhất

Ngày 13/8, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp trực tiếp, kết hợp trực tuyến toàn quốc cho ý kiến về dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Báo điện tử Tiền Phong Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà phát biểu tại cuộc họp. Ảnh: VGP. 1

Phải bảo đảm quyền lợi của người dân

Phát biểu tại cuộc họp, Phó Thủ tướng cho rằng, quá trình xây dựng dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), cần xem xét, bảo đảm mối quan hệ, liên kết chặt chẽ giữa quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch tỉnh với các loại quy hoạch xây dựng đô thị, nông thôn, bảo đảm tránh trùng lặp, chồng chéo, lãng phí nguồn lực. Cùng với đó là nâng cấp quy hoạch phân khu, quy hoạch chung xây dựng để đáp ứng tốt hơn yêu cầu quản lý đất đai.

Quy định thu hồi đất phải bảo đảm quyền lợi của người dân trên cơ sở đã tách bạch giữa các trường hợp Nhà nước thu hồi và các trường hợp tự thỏa thuận. Điều kiện thu hồi cần được giới hạn trong phạm vi Nhà nước, tránh lạm dụng; đồng thời, nếu mở rộng thu hồi vì lợi ích quốc gia, công cộng thì phải thu hẹp ở lĩnh vực khác để cân bằng quyền lợi.

Về thị trường bất động sản, Phó Thủ tướng đề nghị nghiên cứu kỹ các quy định nhằm “mở cửa có chọn lọc”, cho phép nhà khoa học, doanh nhân, người nước ngoài yêu nước tiếp cận bất động sản ngoài khu vực hạn chế, nhưng vẫn bảo đảm yêu cầu quốc phòng, an ninh.

Việc định giá đất cần kiên định nguyên tắc “một giá” do Nhà nước quyết định và áp dụng thống nhất trong mọi giao dịch. Việc điều chỉnh giá đất đối với các đối tượng chính sách nên giao cho địa phương để vừa bảo đảm công bằng, vừa đạt hiệu quả kinh tế - xã hội.

Báo cáo tại cuộc làm việc, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, sau 1 năm thực hiện Luật Đất đai năm 2024, bên cạnh những kết quả đạt được, nhiều tồn tại, vướng mắc đã bộc lộ, đòi hỏi phải tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung để phù hợp với thực tiễn và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã xây dựng Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) nhằm thể chế hoá đầy đủ, kịp thời các quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước về chính sách đất đai, đồng thời bảo đảm kế thừa, sự ổn định, tính thống nhất của hệ thống pháp luật; tháo gỡ kịp thời những “điểm nghẽn”, vấn đề mới phát sinh từ thực tiễn.

Các nhóm nội dung lớn được sửa đổi, bổ sung bao gồm: Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; Thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế-xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng; căn cứ, thẩm quyền giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất; xác định diện tích đất ở khi công nhận quyền sử dụng đất; căn cứ tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, áp dụng bảng giá đất, hệ số điều chỉnh giá đất; phân cấp quản lý diện tích đất của công ty nông, lâm nghiệp bàn giao về địa phương; tách thửa đất, hợp thửa đất; hoàn thành, vận hành, cập nhật dữ liệu, bảo trì, nâng cấp hệ thống thông tin quốc gia về đất đai; thống nhất kỹ thuật soạn thảo, đồng bộ với pháp luật chuyên ngành, giải quyết khoảng trống pháp lý…

Cần áp dụng bảng giá đất thống nhất

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà lưu ý, cơ quan soạn thảo phải bám sát quan điểm đất đai là tài nguyên đặc biệt, thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện, trong đó cần xác định cụ thể vai trò của cấp xã, cấp tỉnh và cấp Trung ương trong quản lý đất đai, phân cấp rõ ràng để tránh vướng mắc, chồng chéo, bảo đảm cơ chế vận hành thống nhất nhưng linh hoạt, nhất là ở các khâu quy hoạch, chiến lược và định giá.

Với việc quy hoạch xây dựng (đô thị, nông thôn) đã bao phủ 100% diện tích trong đất liền, trừ vùng biển, Phó Thủ tướng cho rằng cần tận dụng tối đa mối quan hệ giữa quy hoạch xây dựng và quy hoạch sử dụng đất (chủ yếu phân bổ chỉ tiêu, dựa trên các quy hoạch phát triển kinh tế, xã hội, văn hóa). Những nơi chưa có quy hoạch xây dựng cần lập quy hoạch sử dụng đất có sự phân định rõ hai nhóm: Khu vực bảo tồn, bảo vệ, hạn chế phát triển (như đất lúa, rừng, di sản văn hóa…) và khu vực phát triển theo cơ chế thị trường, xây dựng.

Về chính sách tiếp cận đất đai, Phó Thủ tướng chỉ ra vướng mắc lớn là chưa phân biệt rạch ròi giữa đấu giá (bán quyền sử dụng đất cho người trả giá cao nhất) và đấu thầu (chọn nhà đầu tư thực hiện dự án với hiệu quả tối ưu, giá thấp nhưng đáp ứng yêu cầu). “Đấu giá là lợi ích cụ thể, đấu thầu là lợi ích tổng thể”, Phó Thủ tướng nói và yêu cầu dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) cần quy định tiêu chí rõ ràng cho từng hình thức đấu giá, đấu thầu, với quan điểm tăng trưởng kinh tế dựa vào hiệu quả đầu tư trên đất.

Đối với chính sách tài chính đất đai, Phó Thủ tướng khẳng định cần áp dụng bảng giá đất thống nhất, điều chỉnh giá theo dữ liệu thị trường trong khi hệ số giá đất không thay đổi nếu chưa có quyết định chính sách mới. Bộ Tài chính cần kiên định nguyên tắc, thuế bất động sản nên đánh vào đất bỏ hoang, dự án chậm tiến độ, nhà xây xong để trống, không đánh vào dự án sử dụng nhiều đất để phát triển.

Liên quan đến các dự án đất đai, bất động sản bị vướng mắc tồn đọng, Phó Thủ tướng yêu cầu dự án Luật phải có công cụ pháp lý để giải quyết dứt điểm, tránh lãng phí. Bên cạnh đó, khi mở rộng quyền định đoạt của Nhà nước về đất đai cần song song bảo đảm quyền của người dân.