Ông Trump trừng phạt Colombia vì từ chối chuyến bay trục xuất

Tổng thống Trump tuyên bố áp trừng phạt Colombia, trong đó có tăng thuế nhập khẩu, sau khi Bogota từ chối nhận hai chuyến bay trục xuất người di cư.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 26/1 tuyên bố áp thuế 25% đối với các mặt hàng Colombia và mức thuế này sẽ tăng lên 50% trong vòng một tuần. Ông cũng sẽ áp lệnh cấm đi lại, lập tức thu hồi thị thực của quan chức chính phủ Colombia và "những người ủng hộ" Tổng thống Gustavo Petro, đồng thời tăng cường giám sát công dân Colombia tại các sân bay.

"Những biện pháp này chỉ là khởi đầu. Chúng tôi sẽ không để chính phủ Colombia vi phạm nghĩa vụ pháp lý của họ liên quan tới tiếp nhận và trả lại những tên tội phạm mà họ ép vào Mỹ", ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social.

Tổng thống Mỹ đồng thời công bố các lệnh trừng phạt khẩn cấp đối với kho bạc, ngân hàng và ngành tài chính Colombia. Ông cũng sẽ chỉ đạo tăng cường kiểm soát biên giới đối với công dân và hàng hóa Colombia.

Phản ứng trước động thái của Mỹ, Tổng thống Colombia Gustavo Petro ban đầu tuyên bố sẽ áp thuế 50% với các hàng hóa của Mỹ, nhưng sau đó nói rằng ông đã chỉ thị Bộ trưởng Ngoại thương tăng thuế hàng nhập khẩu từ Mỹ lên 25%.

Tổng thống Donald Trump tại Las Vegas, Nevada ngày 25/1. Ảnh: AFP

Mỹ là đối tác thương mại lớn nhất của Colombia, chủ yếu nhờ hiệp định thương mại tự do năm 2006, với giá trị thương mại hai chiều là 33,8 tỷ USD vào năm 2023, trong đó Mỹ đạt thặng dư thương mại 1,6 tỷ USD. Các mặt hàng nhập khẩu lớn nhất của Mỹ từ Colombia trong năm là dầu thô, vàng, cà phê và cành hoa hồng.

Colombia là một trong những đồng minh thân cận nhất của Mỹ và là đối tác thương mại lớn thứ ba của nước này ở khu vực Mỹ Latin.

Động thái của ông Trump diễn ra sau khi Tổng thống Petro phản đối Mỹ huy động máy bay quân sự để trục xuất người di cư, từ chối cho những chuyến bay như vậy vào không phận Colombia.

"Mỹ không thể đối xử với người di cư Colombia như tội phạm", Tổng thống Petro ngày 26/1 viết trên mạng xã hội X, thêm rằng các chuyến bay sẽ chỉ được chấp nhận sau khi Washington tạo ra một quy trình đảm bảo "đối xử tôn trọng" với người di cư.

Một quan chức Mỹ cho hay Colombia đã từ chối hai máy bay quân sự chở khoảng 160 người. Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tuyên bố nước Mỹ sẽ "không bị lừa dối hay lợi dụng nữa", nói rằng Tổng thống Petro đã cấp phép cho các chuyến bay nhưng sau đó hủy giấy phép khi phi cơ đang trong hành trình đến Colombia.

Ông Petro nói sẵn sàng tiếp nhận các chuyến bay dân sự Mỹ chở những người di cư bị trục xuất, miễn là họ không bị đối xử "như tội phạm". Chính phủ Colombia cũng tuyên bố sẽ đưa chuyên cơ tổng thống đến Mỹ để tiếp nhận "một cách tôn trọng" những người di cư trên chuyến bay bị Bogota từ chối.

Người nhập cư bất hợp pháp bị còng, xích cố định trước khi lên vận tải cơ C-17 ở bang Texas, Mỹ, hôm 23/1. Ảnh: USAF

Ngay từ trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024, ông Trump nhiều lần tuyên bố sẽ trục xuất người di cư bất hợp pháp. Tổng thống Mỹ gần đây cho hay sẽ trục xuất những người có tiền án trước và tuyên bố chiến dịch đang diễn ra tốt đẹp.

Ít nhất ba chuyến bay trục xuất của Mỹ đã hạ cánh tại Guatemala. Chính quyền Trump hiện sử dụng cả máy bay thương mại và quân sự cho hoạt động này. Hình ảnh được công bố tuần trước cho thấy nhiều người bị còng chân tay và xích cố định quanh bụng trước khi lên máy bay trục xuất.

Bộ ngoại giao Brazil cho biết sẽ yêu cầu chính phủ Mỹ giải thích về "cách đối xử tàn tệ" với công dân nước này. Mexico cũng từ chối cho chuyến bay như vậy hạ cánh hôm 24/1.

Huyền Lê (Theo AFP, Reuters)