Nguy hiểm nếu để trẻ ngồi trên đùi khi đi máy bay

Vụ máy bay của Delta Air Lines phải hạ cánh khẩn cấp tại Toronto vừa bị lật ngửa vào ngày 17/2 khiến vấn đề an toàn của những đứa trẻ ngồi trên đùi người lớn càng được cảnh báo mạnh mẽ. Các nhà chức trách chưa cho biết liệu đứa trẻ 18 tháng tuổi bị thương trong vụ tai nạn có ngồi trên đùi cha mẹ hay không, tuy nhiên có một điều rõ ràng là khi máy bay bị lộn ngược, việc bế trẻ nhỏ trở nên cực kỳ khó khăn và nguy hiểm tăng cao.

Để trẻ ngồi trên đùi khi bay nguy hiểm thế nào?

Nguy cơ tai nạn máy bay không cao, nhưng trẻ em vẫn dễ dàng bị thương nếu ngồi trên đùi cha mẹ khi máy bay gặp nhiễu động. Các chuyên gia thống nhất rằng, trẻ dưới 2 tuổi sẽ an toàn hơn trên máy bay khi được ngồi trong ghế ô tô dành riêng cho trẻ em, gia đình phải trả thêm tiền vé. Còn trẻ sơ sinh và trẻ dưới 2 tuổi vẫn được phép ngồi trên đùi người lớn, do đó phần lớn các phụ huynh làm như vậy mà không biết rằng rủi ro sẽ tăng cao.

“Điều buồn nhất là hầu hết các gia đình đi du lịch với trẻ nhỏ đều cho chúng ngồi trong lòng, nghĩ rằng vì điều đó được cho phép nên sẽ an toàn,” cựu tiếp viên hàng không Jan Brown nói. Brown từng phải chứng kiến cảnh một phụ nữ mất đi đứa con trai 22 tháng tuổi khi máy bay bị rơi và vỡ thành nhiều mảnh gần Sioux City (bang Iowa, Mỹ) vào năm 1989.

Brown đã cố ngăn cản người mẹ trèo trở lại đống đổ nát của chuyến bay United Flight 232 sau khi nó nằm úp xuống cánh đồng ngô. “Tôi nói với cô ấy rằng những người cứu hộ sẽ tìm thấy cậu bé. Cô ấy chỉ nhìn lên tôi và nói: 'Họ bảo tôi đặt con tôi xuống sàn, tôi đã làm theo và thằng bé biến mất'. Đó là khoảnh khắc tôi trở thành người ủng hộ mua ghế riêng cho trẻ em khi đi máy bay", cựu tiếp viên hàng không nói.

Năm 2012, một bé trai 6 tháng tuổi ngồi trên đùi bố mẹ đã thiệt mạng khi máy bay hạ cánh quá mạnh và chạy quá đường băng ở Nunavut, Canada. Năm 2024, 3 trẻ nhỏ ngồi trên đùi người lớn suýt nữa đã bị hút ra khỏi máy bay của Alaska Airlines sau khi một chốt cửa bị bật giữa chuyến bay, rất may là chúng không ngồi quá gần lỗ mở nên thảm kịch đó không xảy ra.

Các chuyên gia khuyên gì?

Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia và cơ quan tương đương tại Canada từ lâu đã khuyến nghị trẻ nhỏ nên ngồi trên ghế ô tô dành cho trẻ, loại được chấp thuận khi đi máy bay. Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) cũng khuyến nghị trẻ em nên sử dụng ghế ô tô khi đi máy bay; tuy nhiên đây không phải là yêu cầu bắt buộc dù có sự vận động hành lang của những người ủng hộ.

Không chỉ các cơ quan quản lý an toàn, Học viện Nhi khoa Mỹ và hầu hết các nhóm thương mại, công đoàn hàng không lớn đều ủng hộ việc yêu cầu trẻ nhỏ ngồi loại ghế ô tô đã được phê duyệt khi bay.

Sau các vụ tai nạn chết người ở Mỹ và Canada cách đây nhiều thập kỷ, các nhà điều tra tai nạn chính ở hai nước này bắt đầu khuyến nghị sử dụng ghế ô tô cho trẻ em dưới 2 tuổi và hệ thống an toàn chuyên dụng cho trẻ lớn hơn cho đến khi chúng cao hơn 102 cm.

“Tất cả chúng ta đều từng trải qua giai đoạn đó trong cuộc đời khi có con nhỏ. Bạn không phải là người dư dả tiền bạc, bạn cố gắng tiết kiệm từng xu lẻ bằng mọi cách có thể, và nếu bạn tránh mua thêm một ghế thì đó là phản ứng hoàn toàn dễ hiểu. Chỉ là mọi người không hiểu được rủi ro mà họ đang gây ra cho con mình khi không mua ghế đó và không giữ trẻ đúng cách khi bay", Tom Chapman, thành viên Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia (NTSB), cho biết.

Ghế riêng không chỉ an toàn hơn cho trẻ em mà còn giúp cha mẹ khỏe hơn vì không phải bế đứa con hiếu động trong nhiều giờ.

Tuy nhiên, điều đáng ngại là nhiều phụ huynh không tin điều đó. Sau khi hạ cánh xuống Burbank, California (Mỹ) cùng chồng và đứa con 5 tháng tuổi vào ngày 20/2, Clare Ronning nói rằng cô không thấy cần phải có ghế ô tô trên máy bay. Người phụ nữ từng đưa con gái đi 6 chuyến bay cho biết: “Cá nhân tôi không thấy có sự khác biệt gì, chuyện này chỉ giống như một cách kiếm tiền thôi".

Ngược lại, Meredith Tobitsch (sống ở Connecticut, Mỹ) chưa bao giờ nghĩ đến việc bay mà không có ghế cho cô con gái 3 tuổi của mình. Cô cũng sẽ không làm vậy với cô con gái 14 tháng tuổi vì lý do an toàn và thực tế.

"Nếu có nhiễu động, phản xạ tự nhiên của bạn sẽ là thả con ra", Tobitsch cho biết và nói thêm rằng con gái lớn của cô luôn ngủ ngon hơn trên ghế ô tô, khiến các chuyến bay trở nên thú vị hơn nhiều. “Rõ ràng là cách này làm tăng chi phí đi lại bằng máy bay cho các gia đình, nhưng đây là vấn đề an toàn", cô nói.

Tại sao lại không bắt buộc?

FAA dựa vào một nghiên cứu được thực hiện vào những năm 1990 để biện minh cho việc không yêu cầu các gia đình mua vé bay cho trẻ em dưới 2 tuổi. Lý do là nếu các gia đình phải mua thêm vé, nhiều người trong số họ có thể lái xe thay vì đi máy bay. Lái xe nguy hiểm hơn bay, do đó sẽ có nhiều trẻ em tử vong trong các vụ tai nạn xe hơi hơn là số trẻ được cứu trên máy bay nhờ ghế ô tô và vé riêng.

Tom Chapman thuộc NTSB cho rằng, logic này hơi quá, cần xem xét lại nghiên cứu trên, đặc biệt là khi giá vé máy bay hiện nay đã phải chăng hơn.

Tuy nhiên, vị phụ huynh Andrea Arredondo cho rằng, nghiên cứu trên phần nào cũng đúng, cô có thể sẽ bay ít hơn nếu phải mua vé và mang theo ghế ô tô cho đứa con 4 tháng tuổi trong chuyến bay cùng gia đình với 2 đứa con lớn: “Tôi có thể sẽ giảm chuyến bay hơn là mang theo ghế ô tô. Tôivà chồng đã phải rất bận rộn khi đi du lịch với 3 đứa con. Tôi sẽ phải mang 3 ghế ô tô, 1 xe đẩy và cả đồ chơi nữa".