Người dân nên làm gì khi tham gia giao thông dịp Tết, tránh bị phạt nặng?

TPO - Tham gia giao thông dịp Tết Nguyên đán, người dân hãy kiểm tra kỹ thuật phương tiện đảm bảo rằng đèn tín hiệu, lốp xe và phanh đều hoạt động tốt; tuyệt đối không lái xe sau khi đã uống rượu bia; tuân thủ nghiêm ngặt tốc độ cho phép, không vượt đèn đỏ, đội mũ bảo hiểm với người đi xe máy và thắt dây an toàn khi lái ô tô.

Nghị định 168/2024/NĐ-CP vừa ban hành, quy định mức xử phạt người vi phạm giao thông khá cao. Để có góc nhìn khách quan, lời khuyên hữu ích cho người dân tham gia giao thông dịp Tết Nguyên đán, PV Báo Tiền Phong có cuộc trao đổi với luật sư Trần Xuân Tiền, Trưởng Văn phòng luật sư Đồng Đội.

Tiền Phong Luật sư Trần Xuân Tiền. 1

Luật sư Trần Xuân Tiền.

Luật sư đánh giá tổng quan thế nào về Nghị định 168/2024/NĐ-CP vừa ban hành, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025?

Nghị định 168/2024/NĐ-CP là một bước tiến trong nỗ lực cải thiện trật tự giao thông, để thực hiện hiệu quả Nghị định cần có sự đồng bộ các giải pháp.

Trước hết là đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật giao thông qua các kênh truyền thông báo, đài, mạng xã hội và tổ chức các buổi phổ biến tại trường học, cơ quan, khu dân cư. Tiếp theo là dần nâng cấp hạ tầng giao thông như đường sá, biển báo, đèn tín hiệu và lắp đặt hệ thống giám sát hiện đại.

Quan sát diễn biến giao thông sau khi Nghị định có hiệu lực, tôi nhận thấy hai đô thị lớn Hà Nội và TPHCM đã có hiện tượng ùn ứ tại một số tuyến đường mật độ đông đúc. Để giảm thiểu tình trạng này, chính quyền hai thành phố nên chỉ đạo một số cơ quan, đơn vị sự nghiệp, trường học điều chỉnh giờ làm việc, giờ tan học sớm hoặc muộn hơn.

Cơ quan chức năng phối hợp chặt chẽ, có đánh giá định kỳ và điều chỉnh chính sách phù hợp trong những ngày đầu Nghị định có hiệu lực. Như vậy, mới đảm bảo Nghị định được triển khai hiệu quả, góp phần xây dựng hệ thống giao thông an toàn, thông thoáng, văn minh hơn.

Nghị định quy định phạt ô tô vượt đèn đỏ bị phạt cao nhất đến 20 triệu đồng, xe máy 6 triệu đồng…, hay phạt 40 triệu đồng khi điều khiển ô tô trong người có nồng độ cồn vượt mức cho phép, như vậy đã hợp lý chưa?

Việc áp dụng các mức phạt cao trong Nghị định 168/2024/NĐ-CP là cần thiết để tăng cường tính răn đe đối với hành vi vi phạm giao thông, đặc biệt trong bối cảnh tai nạn giao thông vẫn là vấn nạn nghiêm trọng tại Việt Nam. Các lỗi như vượt đèn đỏ, chạy quá tốc độ hay sử dụng rượu bia khi lái xe không chỉ gây nguy hiểm cho bản thân người vi phạm mà còn đe dọa an toàn của cộng đồng. Vì vậy, việc tăng mức xử phạt sẽ tăng cường nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật, góp phần xây dựng văn hóa giao thông an toàn hơn; cần có "kỷ luật thép", luật phải nghiêm, chế tài phải đủ sức răn đe.

Tuy nhiên, để bảo đảm tính khả thi và công bằng hơn, tôi cho rằng chúng ta có thể áp dụng mức phạt linh hoạt dựa trên từng khu vực, điều kiện kinh tế xã hội, hoặc hoàn cảnh cụ thể của người vi phạm.

Ngoài ra, cần hoàn thiện nhanh hệ thống giao thông đường bộ. Đặc biệt là đèn, biển báo, camera phạt nguội cần được hoạt động tối đa và kịp thời xử lý các vướng mắc, kiến nghị của người dân tại những điểm tín hiệu còn lỗi.

Cần tăng cường tính minh bạch và công bằng trong xử lý vi phạm, hạn chế tối đa tiêu cực trong thực thi pháp luật thông qua áp dụng công nghệ giám sát hiện đại, phù hợp với thực tiễn.

Tiền Phong Nút giao thông Nguyễn Trãi - Nguyễn Xiển thường xuyên ùn tắc kéo dài. 1

Nút giao thông Nguyễn Trãi - Nguyễn Xiển thường xuyên ùn tắc kéo dài.

Rất nhiều đèn tín hiệu các khu vực ngã ba, ngã tư, ngã năm, ngã sáu bị lỗi, điều này tạo ra hiện tượng bất an cho người dân tham gia giao thông, cơ quan có thẩm quyền nên giải quyết như thế nào?

Để giải quyết vấn đề này, chính quyền cần tổ chức kiểm tra, bảo trì định kỳ hệ thống đèn tín hiệu, thay thế các thiết bị cũ, lỗi thời bằng công nghệ hiện đại hơn. Việc triển khai hệ thống điều khiển giao thông thông minh (ITS) là cần thiết, cho phép điều chỉnh tín hiệu đèn tự động theo lưu lượng giao thông thực tế, đồng thời tích hợp giám sát từ xa để kịp thời phát hiện và sửa chữa sự cố.

Bên cạnh đó, cần thành lập các đội phản ứng nhanh để khắc phục sự cố đèn tín hiệu 24/7, kết hợp với lực lượng cảnh sát giao thông điều tiết thủ công tại các điểm nóng khi có sự cố xảy ra. Trách nhiệm quản lý hệ thống đèn tín hiệu cần được phân công rõ ràng giữa các cơ quan, cùng với việc thiết lập đường dây nóng để người dân có thể báo cáo sự cố kịp thời.

Song song với các giải pháp trên, việc tuyên truyền, hướng dẫn người dân cách ứng xử an toàn khi gặp đèn tín hiệu lỗi cũng đóng vai trò quan trọng. Những biện pháp này không chỉ bảo đảm an toàn giao thông mà còn tăng cường niềm tin của người dân vào năng lực quản lý của chính quyền.

Nghị định quy định “cơ quan chức năng sẽ trả thưởng cho người đưa bằng chứng hoặc tố giác xe vi phạm giao thông”, luật sư cho biết mặt tích cực của quy định này?

Quy định về việc "cơ quan chức năng sẽ trả thưởng cho người đưa bằng chứng hoặc tố giác xe vi phạm giao thông" giúp tăng cường giám sát giao thông, khi người dân có thể tham gia phát hiện và tố giác vi phạm, góp phần giảm thiểu tai nạn và nâng cao ý thức chấp hành luật. Đồng thời, cũng giúp giảm bớt gánh nặng cho lực lượng chức năng khi có thể xử lý các vi phạm kịp thời, nhất là ở những khu vực ít có sự hiện diện của cảnh sát.

Tuy nhiên, chúng ta cũng cần phải có cơ chế kiểm tra, xác minh và xử lý báo cáo một cách minh bạch. Đồng thời tuyên truyền, giáo dục người dân về đạo đức tố giác, tránh lợi dụng quy định vì lợi ích cá nhân.

Tiền Phong Phương tiện xếp hàng ngay ngắn tại nút giao Mai Dịch (Cầu Giấy) sau khi Nghị định 168 có hiệu lực. 1

Phương tiện xếp hàng ngay ngắn tại nút giao Mai Dịch (Cầu Giấy) sau khi Nghị định 168 có hiệu lực.

Luật sư có lời khuyên nào cho người dân tham gia giao thông trong dịp Tết Nguyên đán sắp tới để tránh vi phạm?

Để đảm bảo an toàn giao thông trong dịp Tết Nguyên đán và tránh vi phạm, người dân cần chú ý thực hiện một số nguyên tắc quan trọng.

Trước hết, hãy kiểm tra kỹ thuật phương tiện giao thông của bạn, đảm bảo rằng đèn tín hiệu, lốp xe và phanh đều hoạt động tốt. Đừng quên mang theo đầy đủ giấy tờ như giấy phép lái xe, giấy đăng ký xe và bảo hiểm.

Quan trọng nhất, tuyệt đối không lái xe sau khi đã uống rượu bia, vì đây là hành vi nguy hiểm có thể dẫn đến tai nạn.

Khi tham gia giao thông, hãy tuân thủ nghiêm ngặt tốc độ cho phép, không vượt đèn đỏ, đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy và thắt dây an toàn khi lái ô tô. Đặc biệt, cần chú ý đến các điểm giao thông nóng như bến xe và khu vực chợ tết, giữ khoảng cách an toàn với các phương tiện khác. Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, hãy nghỉ ngơi đầy đủ trước khi tiếp tục hành trình.

Ngoài ra, cân nhắc sử dụng phương tiện công cộng như tàu điện trên cao hoặc xe buýt để giảm áp lực giao thông và đảm bảo an toàn cho bản thân. Việc sử dụng dịch vụ này không chỉ giúp tránh được tình trạng kẹt xe mà còn mang lại sự thuận tiện…

Xin cảm ơn luật sư !