Mức sống tối thiểu 1,8 triệu đồng/tháng, thực tế chi tiêu ra sao?

Theo kết quả khảo sát, mức sống tối thiểu của người dân năm 2024 được xác định là 1,8 triệu đồng/người/tháng. Thực tế ở các thành phố lớn, mức chi tiêu ra sao?

Người dân chọn mua thực phẩm tại siêu thị - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Theo kết quả khảo sát mới nhất do Tổng cục Thống kê công bố, mức sống tối thiểu của người dân năm 2024 được xác định là 1,8 triệu đồng/người/tháng.

Đây là con số đã bao hàm chi phí cho những nhu cầu thiết yếu như ăn, ở, mặc.

5,4 triệu đồng/tháng vẫn chật vật

Mức sống tối thiểu được tính toán dựa trên giá cả các mặt hàng thiết yếu như lương thực, thực phẩm và các nhu cầu cơ bản.

Tuy nhiên khi chi phí sinh hoạt ngày càng đắt đỏ, đặc biệt tại TP.HCM và Hà Nội, ngay cả những ai có thu nhập đạt mức bình quân theo khảo sát trên là 5,4 triệu đồng/người/tháng cũng phải chật vật để trang trải cuộc sống.

Trước hết, hãy thử đặt mức sống tối thiểu 1,8 triệu đồng vào thực tế cuộc sống hằng ngày tại các đô thị lớn.

Ngay cả khi chấp nhận ở trong những căn phòng trọ nhỏ hẹp, xa trung tâm, điều kiện cơ sở vật chất hạn chế thì một người sống ở Hà Nội hoặc TP.HCM sẽ cần chi trả ít nhất 1,5-2 triệu đồng/tháng cho tiền thuê nhà.

Các chi phí sinh hoạt khác như điện, nước, Internet có thể tốn thêm khoảng 500.000 đồng-1 triệu đồng/tháng.

Với đĩa cơm bình dân 25.000 đồng, sẽ tiêu tốn khoảng 750.000 đồng/tháng nếu mỗi ngày chỉ ăn hai bữa. Con số này còn chưa tính đến những ngày phải ăn uống bên ngoài vì công việc hoặc những chi phí bổ sung như mua thực phẩm tươi sống để nấu ăn tại nhà.

Tổng cộng, chỉ riêng các khoản chi cơ bản ở đô thị đã vượt xa những người có thu nhập trung bình khoảng 5,4 triệu đồng/tháng.

Với mức thu nhập này, sau khi trừ các khoản chi tiêu cố định như nhà ở, đi lại, thực phẩm, hầu như không còn để dành dụm hay đầu tư cho những nhu cầu dài hạn như giáo dục, y tế, hay tiết kiệm.

Một gia đình có hai vợ chồng và một đứa con nhỏ sẽ cần ít nhất 10-12 triệu đồng/tháng để duy trì cuộc sống ở mức cơ bản tại các thành phố lớn. Đó là chi tiêu tiết kiệm.

Lẽ dĩ nhiên, tình hình tại khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa có thể "dễ thở" hơn. Người dân thường không phải chịu áp lực tiền thuê nhà bởi phần lớn sống trên nhà, đất của gia đình.

Thực phẩm cũng ít tốn kém khi giá mua bán tại các chợ truyền thống rẻ hơn thành thị, đồng thời, cũng nhờ vào một phần nguồn tự cung tự cấp do trồng trọt, chăn nuôi.

Tuy nhiên, cuộc sống ở nông thôn vẫn có những thách thức riêng. Với thu nhập thấp và cơ hội việc làm hạn chế, nhiều gia đình chỉ vừa đủ ăn, khó dư dả.

Các khoản chi phí bất ngờ, chẳng hạn như chi phí y tế hoặc học phí, vẫn có thể trở thành gánh nặng lớn.

Cần hỗ trợ cho người có mức sống tối thiểu

Mức sống tối thiểu hiện tại chỉ cao hơn so với các chuẩn nghèo và cận nghèo theo quy định.

Chuẩn nghèo ở khu vực nông thôn hiện là 700.000 đồng/người/tháng và ở khu vực thành thị là 900.000 đồng/người/tháng, trong khi mức cận nghèo lần lượt là 1 triệu đồng và 1,3 triệu đồng.

Như vậy mức sống tối thiểu gấp khoảng hai lần chuẩn nghèo nhưng chi phí sinh hoạt giữa thành thị và nông thôn là rất lớn.

Một người dân ở vùng sâu vùng xa có thể sống tạm ổn với mức thu nhập 1,8 triệu đồng/tháng thì con số này ở các đô thị lớn còn khó khăn.

Mức lương tối thiểu hiện nay ở vùng I (nơi tập trung các đô thị lớn) gần 5 triệu đồng/tháng, nhưng vẫn chưa đủ để một người lao động trang trải cuộc sống cơ bản mà không cần hỗ trợ từ gia đình hoặc nguồn thu nhập phụ.

Do vậy cơ quan chức năng cần xem xét các biện pháp hỗ trợ giá cho các nhóm hàng hóa cơ bản như thực phẩm, xăng dầu, điện, nước sinh hoạt... để giảm bớt gánh nặng chi tiêu cho người dân có mức sống tối thiểu.

Việc xây dựng các khu nhà ở cho thuê giá rẻ tại đô thị lớn cũng sẽ giúp người lao động thu nhập thấp có chỗ ở ổn định, giảm bớt áp lực tiền thuê nhà...

Những điều này không chỉ mang lại lợi ích cho từng cá nhân mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững cho xã hội.