Liên thông thủ tục cấp phép lao động giúp thu hút nhân tài

Bộ LĐTBXH đề xuất thí điểm cấp giấy phép cho lao động nước ngoài tại 3 địa phương. Ảnh: TTX

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đang xây dựng dự thảo về thí điểm liên thông ưu tiên tái cấu trúc quy trình, tích hợp và cung cấp đồng thời thủ tục cấp giấy phép lao động cho người nước ngoài tại Việt Nam và cấp phiếu lý lịch tư pháp ở 3 địa phương: Hà Nội, Huế, Bà Rịa - Vũng Tàu.

Trước đó, ngày 28.2.2024, Thủ tướng đã ban hành Quyết định số 206/QĐ-TTg phê duyệt danh mục nhóm dịch vụ công trực tuyến liên thông ưu tiên tái cấu trúc quy trình trên cổng dịch vụ công quốc gia năm 2024.

Tuy nhiên, hai thủ tục cấp phiếu lý lịch tư pháp và cấp giấy phép lao động có sự khác biệt đáng kể về đối tượng thực hiện, hồ sơ cần thiết và thẩm quyền giải quyết, dẫn đến thiếu hiệu quả kết nối, giờ cần phải có cơ chế để liên thông với nhau.

Đây là một bước đi kịp thời và cần thiết, trong bối cảnh số lượng lao động nước ngoài ngày càng tăng, đặc biệt trong các khu công nghiệp ở khắp cả nước.

Trên thực tế, nhu cầu tuyển dụng chuyên gia, lao động kỹ thuật cao của các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp FDI, đang tăng lên rõ rệt. Ví dụ điển hình là tỉnh Bắc Ninh – nơi có 6.000 doanh nghiệp được chấp thuận sử dụng lao động nước ngoài, với gần 15.000 người đã được cấp hoặc gia hạn giấy phép lao động.

Ở những địa phương công nghiệp phát triển cao tương tự như Bình Dương, Đồng Nai, Đà Nẵng… con số lao động nước ngoài cũng không ngừng gia tăng.

Tuy nhiên, thủ tục cấp giấy phép lao động hiện hành khá phức tạp, đòi hỏi nhiều khâu, nhiều đầu mối, khiến doanh nghiệp và người lao động mất nhiều thời gian lẫn chi phí.

Chính vì vậy, việc tích hợp cấp giấy phép lao động và phiếu lý lịch tư pháp "một cửa, liên thông" được đánh giá là phù hợp thông lệ quốc tế, đồng thời đáp ứng yêu cầu thực tiễn tại Việt Nam.

Hiện nay, quy trình xin phiếu lý lịch tư pháp và cấp giấy phép lao động khác biệt về cả đối tượng thực hiện lẫn thủ tục hành chính, dẫn đến doanh nghiệp lúng túng.

Thậm chí, có trường hợp doanh nghiệp “nợ” giấy phép, cho lao động nước ngoài làm việc một thời gian (tối đa dưới 30 ngày) mới vội vã đi đăng ký.

Mặt khác, việc trao đổi, chia sẻ thông tin giữa các cơ quan quản lý Nhà nước chưa kịp thời, tạo kẽ hở cho một số doanh nghiệp “lách luật” hoặc tuyển dụng chuyên gia nước ngoài theo cách thiếu minh bạch.

Hậu quả là những vi phạm hành chính liên quan đến sử dụng lao động nước ngoài đã xảy ra ở không ít nơi, với các mức phạt đáng kể, gây thiệt hại về tài chính và uy tín cho doanh nghiệp.

Nếu thí điểm tại ba địa phương lớn – nơi thu hút nhiều lao động nước ngoài – cho kết quả khả quan, việc mở rộng mô hình trên cả nước cần được tiến hành càng sớm càng tốt.

Yêu cầu tạo một môi trường làm việc cạnh tranh, thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao đòi hỏi Việt Nam phải linh hoạt và chủ động trong xây dựng cơ chế chính sách.

Đề xuất liên thông này, khi thực hiện nghiêm túc và hiệu quả, sẽ không chỉ gỡ rối về thủ tục, mà còn góp phần nâng cao hình ảnh của Việt Nam như một điểm đến đầu tư hấp dẫn, minh bạch và thuận lợi cho mọi lao động quốc tế.