Lễ đặt tên âm và mừng cơm mới được công nhận là di sản
Lễ cấp sắc đặt tên âm của người Dao và lễ mừng cơm mới của người Tày vừa được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Tại hội làng Bằng Cả, TP Hạ Long sáng 28/2, chính quyền sẽ công bố quyết định của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch về việc đưa Lễ cấp sắc của người Dao Thanh Y và Lễ mừng cơm mới của người Tày vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Tại Quảng Ninh, cộng đồng người Dao gần 74.000 người, chiếm 5,57% dân số, bao gồm ba nhóm chính: Dao Thanh Phán, Dao Thanh Y và Dao Lô Gang. Lễ cấp sắc, hay còn gọi là lễ đặt tên âm, là tập quán độc đáo do người Dao Thanh Y sáng tạo và gìn giữ.
Theo quan niệm của người Dao Thanh Y, người con trai dù ở độ tuổi nào, nếu chưa trải qua lễ cấp sắc vẫn được xem là chưa có tên tuổi, chưa được cộng đồng và thần linh công nhận. Người chưa được cấp sắc không được phép tham gia vào các công việc trọng đại của làng, không đủ tư cách thắp hương bàn thờ tổ tiên trong các dịp lễ Tết, cũng như không được cộng đồng tôn trọng. Chỉ khi được đặt tên âm, người đàn ông mới trở thành thành viên đầy đủ của cộng đồng, được tham gia nghi lễ quan trọng và khi qua đời linh hồn mới được đoàn tụ với tổ tiên.
Lễ cấp sắc xưa kia thường được tổ chức linh đình, kéo dài ba ngày ba đêm với sự tham gia của thầy cúng uy tín. Các thầy cúng sử dụng tiếng Nôm Dao thực hiện các nghi lễ. Điều đặc biệt là trong các bài cúng, có nội dung mang tính giáo dục truyền thống, phong tục tập quán, đạo lý làm người và cách ứng xử trong cuộc sống, hướng con người đến những giá trị tốt đẹp.
Lễ cấp sắc của người Dao Thanh Y thường diễn ra vào dịp cuối năm hoặc đầu xuân. Mỗi người đàn ông chỉ trải qua nghi lễ này một lần trong đời. Tên âm được đặt thể hiện vai vế và thứ bậc trong dòng họ và phải tuân theo quy tắc ba đời mới được lặp lại. Do đó, các gia đình phải cẩn trọng xem xét thứ tự dòng họ để tránh trùng tên với tổ tiên.
Lễ mừng cơm mới của người Tày ở Quảng Ninh thường được tổ chức vào cuối tháng 10 Âm lịch. Lễ hội này có nguồn gốc lâu đời, gắn liền với quá trình hình thành và phát triển của các bản làng người Tày, thể hiện ước vọng về một cuộc sống ấm no, hạnh phúc và mùa màng bội thu. Đây cũng là dịp để người Tày bày tỏ lòng biết ơn đối với trời đất và tổ tiên đã ban cho mùa màng tốt tươi, cầu mong những vụ mùa tiếp theo cũng được thuận lợi. Lễ hội cũng là cơ hội để gia đình, họ hàng và dân làng sum vầy, thắt chặt tình đoàn kết cộng đồng.
Lễ mừng cơm mới gồm hai phần chính: Lễ cúng tổ tiên và phần hội ăn mừng cơm mới. Lễ cúng tổ tiên là nghi lễ quan trọng nhất, thể hiện lòng thành kính và biết ơn của con cháu đối với tổ tiên. Sau lễ cúng, gia chủ mời khách thưởng thức mâm cơm mới với các món ăn truyền thống như xôi lá gừng, thịt gà, thịt ngan, khau nhục, nằm quắt, cá rán, miến xào, thịt nạc xào tỏi, rau xanh và rượu gạo. Khách mời thường mang theo hoa quả đến chung vui cùng gia chủ.
Ngày nay, lễ mừng cơm mới không chỉ là nét đẹp văn hóa truyền thống mà còn là điểm đến hấp dẫn đối với du khách muốn khám phá văn hóa địa phương.
Tại Quảng Ninh, người Tày có khoảng 30.000 người, chiếm 2,61% dân số, sinh sống tại tất cả 13 huyện, thị xã và thành phố trong tỉnh.
Lê Tân
'Chiếc khiên' bảo vệ nền tảng tư tưởng từ xa
13:00 27/10/2025Với lợi thế được đào tạo bài bản ở các nước tiên tiến, có kinh nghiệm thực tiễn, làm việc trong môi trường khoa học - công nghệ phát triển cao, đặc biệt có quan hệ sâu rộng ở nước sở tại cũng như trên thế giới, trí thức kiều bào ở nước ngoài là lực lượng quan trọng và cần được chăm sóc đặc biệt, trở thành “chiếc khiên” bảo vệ nền tư tưởng của Đảng.
Cầm 7 sổ đỏ được phường cấp, cụ ông mừng vui ra mặt
09:45 27/10/2025Một phường ở Đà Nẵng tổ chức trao 24 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền trên đất cho người dân sau khi thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp, người dân phấn khởi.
Bắt hai kẻ dùng súng tự chế bắn vỡ kính ô tô trên cao tốc Hải Phòng - Hạ Long
23:00 26/10/2025Ngày 23/9, Công an tỉnh Quảng Ninh thông tin kết quả điều tra vụ việc nhiều ô tô di chuyển trên cao tốc Hải Phòng - Hạ Long bị bắn vỡ kính, đe dọa nghiêm trọng an toàn giao thông. Theo đó, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh đã bắt giữ 2 đối tượng có hành vi “Tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng dạng súng hơi tự chế” bắn vào nhiều ô tô đang lưu thông trên tuyến cao tốc Hải Phòng - Hạ Long. Trước đó, vào khoảng 22h ngày 14/9, trên mạng xã...
Phát động cuộc thi tìm hiểu pháp luật về sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả
23:00 26/10/2025Cuộc thi nhằm tuyên truyền về pháp luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả tới người dân, đặc biệt là giới trẻ, với thông điệp “Tiết kiệm điện thành thói quen.”
Khoảnh khắc bảo vệ chung cư lao xuống dòng nước xiết cứu 2 mẹ con ở Đà Nẵng
23:00 26/10/2025Một người phụ nữ chở con nhỏ bị nước lũ cuốn ngã xe giữa đường ngập ở Đà Nẵng. Giữa thời điểm sinh tử, bảo vệ chung cư gần đó đã kịp thời lao xuống cứu hai mẹ con thoát khỏi dòng nước xiết.
Cảnh báo nguy cơ bị lừa khi mua bán vé ‘Hạ Long Concert 2025’
23:00 26/10/2025Công an tỉnh Quảng Ninh cho hay đã phát hiện một số người dùng nhiều căn cước công dân để đăng ký nhận vé mời “Hạ Long Concert 2025”, sau đó rao bán trên mạng xã hội nhằm trục lợi.
Quân khu 5 đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh, mãi xứng đáng với truyền thống anh hùng
13:45 26/10/2025Đà Nẵng - Quân khu 5 đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh, khẳng định bản lĩnh “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới.
Nuốt gần 100 viên nam châm nhỏ, bé trai 13 tuổi phải cắt ruột để cứu mạng
07:45 26/10/2025Một cậu bé 13 tuổi ở New Zealand vừa phải trải qua ca phẫu thuật khẩn cấp sau khi nuốt gần 100 viên nam châm nhỏ, trò 'thí nghiệm vui' tưởng vô hại nhưng suýt cướp đi mạng sống của em.
Một trường bất ngờ tăng điểm chuẩn sau khi công bố
20:00 24/10/2025Gần 18h ngày 23/8, Đại học Thủ Đô Hà Nội bất ngờ công bố điểm trúng tuyển theo phương thức xét điểm thi tốt nghiệp THPT đối với thí sinh sử dụng tổ hợp C00 để xét tuyển vào 10 ngành. Mức điểm của những ngành này dao động từ 25,41-28,13. Điều đáng chú ý là từ trước đó, vào 9h cùng ngày, trường đã công bố điểm chuẩn của 10 ngành này với mức từ 24,66-27,38. Như vậy, điểm chuẩn mới đã tăng 0,75 so với thông báo cũ. Độc giả có thể so sánh mức điểm...
