Đổi mới sáng tạo - chìa khóa vàng cho khát vọng hùng cường

Đổi mới sáng tạo tại Việt Nam đã được thể hiện rõ nét với việc Chính phủ không ngừng thúc đẩy các chính sách khuyến khích nghiên cứu, phát triển công nghệ. Ảnh: Tuyết Lan

Động lực tăng trưởng, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới

Tại Hội nghị toàn quốc về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có bài phát biểu chỉ đạo nhấn mạnh vai trò của khoa học công nghệ.

Theo Tổng Bí thư Tô Lâm, với mục tiêu trở thành nước công nghiệp hiện đại vào năm 2030 và nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045, chúng ta phải coi khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực chủ chốt. Đây chính là “chìa khóa vàng”, là yếu tố sống còn để vượt qua bẫy thu nhập trung bình và nguy cơ tụt hậu, đồng thời hiện thực hóa khát vọng hùng cường và thịnh vượng của dân tộc ta.

Tuy nhiên, phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số mới chỉ là “phương tiện quan trọng” để đạt tới mục đích. Đột phá, đổi mới sáng tạo mới là yếu tố kỳ diệu để làm nên kỳ tích, bởi đột phá, sáng tạo mới tạo ra bước tiến vượt bậc mang tính cách mạng, mới vượt qua rào cản, giới hạn hiện tại để đạt kết quả vượt trội, nổi bật.

Thực tế, trong những năm gần đây đổi mới sáng tạo tại Việt Nam đã được thể hiện rõ nét với việc Chính phủ không ngừng thúc đẩy các chính sách khuyến khích nghiên cứu, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Một trong những ví dụ tiêu biểu cho sự đổi mới sáng tạo của Việt Nam là sự phát triển mạnh mẽ của cộng đồng khởi nghiệp. Việt Nam đã trở thành một trong những điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực công nghệ thông tin và khởi nghiệp.

Nhiều startup Việt Nam đã ghi dấu ấn trên bản đồ khởi nghiệp toàn cầu, tạo ra những sản phẩm và dịch vụ đổi mới, mang lại giá trị cho người tiêu dùng và tạo ra việc làm cho hàng triệu lao động.

Đặc biệt, tại Báo cáo Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (Global Innovation Index - GII) 2024, Việt Nam được xếp hạng 44/133 quốc gia, nền kinh tế, tăng 2 bậc so với năm 2023.

Trao đổi với Lao Động, PGS.TS Nguyễn Thường Lạng - chuyên gia kinh tế đánh giá, việc tăng 2 bậc về chỉ số GII làm minh chứng thuyết phục cho định hướng chuyển dịch mô hình tăng trưởng theo hướng lấy đổi mới sáng tạo làm chỗ dựa.

“Tiềm lực và năng lực đổi mới sáng tạo của đất nước được phát huy, thể chế bảo vệ và khuyến khích đổi mới sáng tạo đang vận động đúng hướng, có khả năng tạo đột phá đổi mới sáng tạo giai đoạn tiếp theo” - PGS.TS Nguyễn Thường Lạng đánh giá.

Doanh nghiệp cần nhanh chóng gia nhập “cuộc chơi” đổi mới sáng tạo

Trong kỷ nguyên số hóa và công nghệ phát triển như vũ bão, việc đổi mới sáng tạo không chỉ là một lựa chọn mà đã trở thành một yêu cầu thiết yếu đối với các doanh nghiệp.

Trước những thách thức và cơ hội từ thị trường toàn cầu, các doanh nghiệp cần nhanh chóng gia nhập cuộc chơi đổi mới sáng tạo để duy trì và gia tăng sức cạnh tranh.

Trao đổi với Lao Động, PGS. TS Nguyễn Thường Lạng - chuyên gia kinh tế cho rằng, đất nước phát triển chỉ khi các doanh nghiệp thực sự vươn mình. Các doanh nghiệp là lực lượng đổi mới sáng tạo trực tiếp, cần chủ động, tích cực và quyết liệt đổi mới mô hình kinh doanh.

“Doanh nghiệp cần tăng cường đầu tư vào nghiên cứu, phát triển và đổi mới sáng tạo sản phẩm, dịch vụ. Họ cũng cần kết nối chặt chẽ với đối tác trong và ngoài nước để duy trì ổn định hoạt động, học hỏi kinh nghiệm đổi mới sáng tạo. Đồng thời, cần có cơ chế khuyến khích sáng tạo và chính sách thu hút, phát triển tài năng trong lĩnh vực này.

Tận dụng triệt để chính sách hỗ trợ đổi mới sáng tạo để thúc đẩy đổi mới sáng tạo doanh nghiệp thực chất, hiệu quả, lâu dài. Xây dựng văn hóa đổi mới sáng tạo, chấp nhận rủi ro cao trong đổi mới, sáng tạo để vừa tạo nền tảng tinh thần quan trọng trong đổi mới sáng tạo, vừa phát huy năng lực nội sinh của các giá trị văn hóa đổi mới sáng tạo nhằm tạo động lực đổi mới sáng tạo toàn diện. Mở rộng quy mô giá trị gia tăng và chuyển hóa hiệu quả ý tưởng đổi mới sáng tạo thành lợi ích thương mại bằng mô hình và quy trình đổi mới sáng tạo hữu hiệu” - PGS. TS Nguyễn Thường Lạng nhấn mạnh.