Chính phủ lập tổ phản ứng nhanh khi Mỹ áp thuế với Việt Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu lập ngay tổ phản ứng nhanh để có đối sách chủ động khi Mỹ áp thuế đối ứng lên tới 46% với Việt Nam.

Sáng 3/4, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp với các bộ ngành sau tuyên bố của Mỹ về mức áp thuế mới với hàng nhập khẩu từ Việt Nam. Cuộc họp có sự tham gia của người đứng đầu các Bộ: Tài chính, Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Khoa học và Công nghệ, Ngân hàng Nhà nước cùng nhiều cơ quan khác.

"Việt Nam muốn Mỹ có chính sách phù hợp hơn với quan hệ tốt đẹp giữa hai nước", Thủ tướng nói, thêm rằng điều này phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của Việt Nam là nước đang phát triển, phải tiếp tục khắc phục hậu quả nặng nề, kéo dài sau nhiều năm chiến tranh.

Thuế nhập khẩu đối ứng được Mỹ áp dụng với hơn 180 đối tác thương mại. Theo đó, khoảng một nửa số nền kinh tế chịu mức thuế chung là 10%, có hiệu lực từ ngày 5/4. Các đối tác thương mại lớn của Mỹ sẽ chịu mức cao hơn, lên tới 50%, áp dụng từ 9/4.

Trong đó, Việt Nam chịu mức 46%, nằm trong nhóm các nước bị áp thuế cao nhất cùng với Trung Quốc, Campuchia, Indonesia, Myanmar.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại cuộc họp, ngày 3/4. Ảnh: TTXVN

Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành "có đối sách chủ động, linh hoạt với mọi diễn biến". Việc này nhằm giúp Việt Nam tiếp tục vượt qua khó khăn, cú sốc từ bên ngoài như những gì đã trải qua trong bối cảnh dịch Covid-19, đứt gãy chuỗi cung ứng...

Lãnh đạo Chính phủ yêu cầu thành lập ngay tổ phản ứng nhanh về vấn đề này do Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn đứng đầu. Ông giao Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc chỉ đạo các bộ ngành, ghi nhận ý kiến từ doanh nghiệp, nhất là đơn vị xuất khẩu lớn.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, tình hình hiện nay cho thấy cạnh tranh thương mại diễn ra gay gắt, phức tạp và khó đoán định. Song theo ông, đây cũng là cơ hội cơ cấu lại nền kinh tế theo hướng phát triển nhanh nhưng bền vững, dựa vào công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Theo Thủ tướng, Việt Nam có cơ hội để xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả. Cùng với đó, Việt Nam có thể mở rộng, đa dạng sản phẩm, chuỗi cung ứng, thúc đẩy và khai thác thị trường nội địa hóa. "Mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 từ 8% trở lên là không thay đổi", ông nói thêm.

Chính phủ họp sau tuyên bố của Mỹ về mức thuế đối ứng với hàng nhập khẩu từ Việt Nam, sáng 3/4. Ảnh: TTXVN

Ông Đỗ Ngọc Hưng, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Mỹ cho biết các nhóm hàng chịu tác động từ chính sách thuế vừa công bố của Mỹ gồm thủy sản, nhựa, cao su, gỗ, giấy bột giấy, dệt may, giày dép, máy móc, thiết bị, linh kiện, máy móc thiết bị, điện tử...

Các doanh nghiệp lo ngại hàng hóa sẽ chịu tác động "rất căng thẳng" khi Mỹ áp thuế đối ứng với Việt Nam lên tới 46% - thuộc nhóm nước chịu thuế suất cao. Điều này khiến giảm cạnh tranh của hàng Việt so với sản phẩm từ các nước khác.

Theo số liệu từ Cục Hải Quan, năm 2024 Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ lượng hàng trị giá 119,5 tỷ USD và nhập từ thị trường này 15,1 tỷ USD. Có 15 mặt hàng xuất khẩu tỷ USD, trong đó 3 nhóm áp đảo gồm máy tính - linh kiện với 23,2 tỷ USD; máy móc thiết bị và dệt may lần lượt 22 tỷ và 16,2 tỷ USD.

Điện thoại, gỗ hay giày dép cũng là nhóm hàng đem lại giá trị lớn, dao động 8,3-9,8 tỷ USD. Nông sản cũng có đóng góp quan trọng, như hạt điều và thủy sản lần lượt 1,15 tỷ và 1,83 tỷ USD hay cà phê gần 323 triệu USD.

Trong bối cảnh này, ông Đỗ Ngọc Hưng cho rằng Việt Nam cần triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác, thỏa thuận song phương với Mỹ như Hiệp định khung về thương mại và đầu tư Việt Nam - Mỹ (TIFA), Hiệp định thương mại song phương Việt - Mỹ (BTA). Việt Nam cũng cần cụ thể việc tăng nhập khẩu một số sản phẩm thế mạnh của Mỹ phù hợp với nhu cầu trong nước.

Cùng với đó, theo ông Hưng, Việt Nam cần tăng thu hút doanh nghiệp Mỹ đầu tư vào những lĩnh vực, sản phẩm chiến lược mà họ có lợi thế và hai nước có nhu cầu. Việc này theo hướng tăng hàm lượng và tỷ lệ nguồn gốc thành phần Mỹ trong sản phẩm.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent trước đó nói với các nghị sĩ đảng Cộng hòa tại Thượng viện rằng thuế đối ứng sẽ là "mức trần" mà Mỹ áp dụng với các nước. Mức này có thể giảm xuống nếu các đối tác thương mại đáp ứng yêu cầu của chính quyền Trump.

Dù vậy, một số sản phẩm của các nước sẽ không phải chịu thuế đối ứng. Ví dụ, nhôm, thép, xe hơi, phụ tùng xe hơi đã bị Mỹ áp thuế 25% trước đó, sẽ tiếp tục áp dụng mức này. Tương tự, vàng, đồng, dược phẩm, sản phẩm bán dẫn, gỗ và một số loại năng lượng, khoáng sản không có tại Mỹ cũng không phải tuân thủ thuế đối ứng.

Phương Dung