Ấn Độ: Đường cao tốc xấu phải dừng thu phí

Đường cao tốc xuống cấp nhưng vẫn thu phí đầy đủ, người dân "cảm thấy bị lừa". Tòa án Ấn Độ đã ra phán quyết không được thu phí qua trạm trên quốc lộ NH-44 do chất lượng đường kém.

Tòa án cấp cao vừa đưa ra quyết định chỉ thu 20% phí cầu đường tại trạm Lakhanpur và Bann trên đường NH-44. Động thái này được đưa ra sau những lo ngại về tình trạng xuống cấp của tuyến đường do dự án đường cao tốc Delhi-Amritsar-Katra đang thi công - Ảnh: Economic Times

Người dân đang phải chịu gánh nặng kép khi vừa phải đi trên những con đường cao tốc xuống cấp vừa phải trả phí cao. Vấn đề này đã được tòa án tối cao bang Jammu và Kashmir xem xét và đưa ra phán quyết quan trọng, có thể tạo tiền lệ cho các trường hợp tương tự.

Theo Economic Times, tòa án cho rằng việc Cơ quan đường bộ quốc gia Ấn Độ (NHAI) hoặc nhà thầu thu phí là không hợp lý khi đường cao tốc đang trong tình trạng xuống cấp do thi công.

Do đó, với trường hợp của đoạn đường cao tốc NH-44, hội đồng xét xử yêu cầu NHAI chỉ được thu tối đa số tiền tương đương 20% mức phí hiện tại hai trạm thu phí Lakhanpur và Bann. Phán quyết có hiệu lực ngay lập tức, từ 25-2, và sẽ được duy trì cho đến khi đoạn đường từ Lakhanpur đến Udhampur hoàn thành và đi vào hoạt động.

Đồng thời, tòa án cũng ra phán quyết không được xây dựng trạm thu phí trong vòng 60km tính từ đường NH-44. Các trạm thu phí hiện có trong phạm vi này phải được dỡ bỏ trong vòng hai tháng.

Tòa án nhấn mạnh: "Không nên để trạm thu phí mọc lên như nấm tại các khu vực này chỉ với mục đích duy nhất là kiếm tiền từ người dân".

Đường thu phí, nhưng chất lượng lại tệ - Ảnh: CARTOQ

Vụ kiện này do bà Sugandha Sawhney đệ trình, yêu cầu miễn thu phí tại các trạm Lakhanpur, Thandi Khui và Bann trên NH-44.

Bà lập luận rằng, mặc dù 60-70% tuyến đường cao tốc đang được thi công từ tháng 12-2021, nhưng đã tiến hành thu phí là vi phạm quy định.

Theo quy định, việc thu phí chỉ được bắt đầu trong vòng 45 ngày sau khi dự án hoàn thành. Đơn kiện cũng nêu rõ những rào chắn và sự điều hướng dọc theo tuyến đường gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới giao thông, thậm chí tiềm ẩn nguy cơ tai nạn. Trạm thu phí tại Thandi Khui đã ngừng hoạt động từ ngày 26-1-2024.

Tòa án đồng tình với quan điểm rằng người dân không nên phải trả mức phí đầy đủ khi đường cao tốc không ở trong trạng thái tốt.

"Việc thu phí dựa trên nguyên tắc cung cấp cho người sử dụng lợi ích của cơ sở hạ tầng được duy trì tốt. Nếu đường cao tốc xuống cấp và khó lái xe, việc người dân tiếp tục trả phí là không công bằng, thậm chí là vi phạm nguyên tắc dịch vụ công bằng", tòa án khẳng định.

NH-44 không phải con đường duy nhất khiến người tham gia giao thông "khổ sở". Hình ảnh trên được chụp tại một đoạn đường đầy ổ gà, ổ voi trên đường cao tốc Mumbai-Ahmedabad - Ảnh: Pradeep Dhivar

Tòa án cũng lưu ý đến việc NHAI thừa nhận rằng công việc thi công đã khiến đường cao tốc bốn làn xe bị thu hẹp xuống còn một làn xe ở hầu hết các đoạn. Tòa án ghi nhận: "NH-44 từ Pathankot đến trạm thu phí Bann và Domel (Katra) đang trong tình trạng xuống cấp nghiêm trọng, có nhiều ổ gà, vật cản và đường vòng nguy hiểm do sự xuống cấp của đoạn đường này".

Tòa án cũng trích dẫn phát biểu của Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải đường bộ Liên bang Ấn Độ Nitin Gadkari hồi tháng 6-2024 rằng: "Không có lý do gì để các cơ quan quản lý đường cao tốc thu phí nếu đường sá không đảm bảo chất lượng hoặc không đạt tiêu chuẩn và người dân vẫn tiếp tục gặp khó khăn".

Phán quyết này được kỳ vọng sẽ tác động đến các trường hợp tương tự, nơi đường cao tốc đang thi công mà vẫn thu phí đầy đủ. NHAI sẽ phải đảm bảo chất lượng đường sá tương xứng với mức phí mà người dân phải trả.